1 00:00:09,991 --> 00:00:19,991 ned dvd @ 23.976 fps Ripped en bewerkt door relentless 2 00:00:34,492 --> 00:00:37,410 De wereld is veranderd. 3 00:00:37,537 --> 00:00:39,909 Ik voel het in het water. 4 00:00:40,957 --> 00:00:43,413 Ik voel het in de aarde. 5 00:00:45,712 --> 00:00:48,120 Ik ruik het in de lucht. 6 00:00:49,174 --> 00:00:52,543 Veel dat eens was, is verloren. 7 00:00:53,595 --> 00:00:57,972 Er leeft niemand meer, die zich herinnert hoe 't was. 8 00:01:09,611 --> 00:01:13,609 Het begon met het smeden van de Grote Ringen. 9 00:01:13,740 --> 00:01:16,492 Drie werden er gegeven aan de Elfen... 10 00:01:16,618 --> 00:01:21,114 ...onsterfelijk, de wijste en rechtvaardigste aller wezens. 11 00:01:21,247 --> 00:01:23,406 Zeven aan de Dwergvorsten... 12 00:01:23,541 --> 00:01:28,618 ...grote mijnwerkers en handwerkslieden van de Bergzalen. 13 00:01:28,755 --> 00:01:33,049 En negen Ringen werden geschonken aan het Mensenras... 14 00:01:33,176 --> 00:01:37,174 ...dat, boven alles, verlangt naar macht. 15 00:01:38,431 --> 00:01:43,426 Want de Ringen bezaten de kracht en de wil om ieder Ras te regeren. 16 00:01:45,105 --> 00:01:51,392 Maar zij allen werden misleid want er was nóg een Ring gemaakt. 17 00:01:51,528 --> 00:01:55,360 In het land Mordor, in het vuur van de Doemberg... 18 00:01:55,490 --> 00:02:00,152 ...smeedde de Donkere Vorst Sauron in 't geheim een Meester Ring... 19 00:02:00,286 --> 00:02:02,908 ...teneinde alle andere te beheersen. 20 00:02:03,039 --> 00:02:06,704 In deze Ring goot hij z'n wreedheid, z'n boosaardigheid... 21 00:02:06,835 --> 00:02:10,204 ...en z'n wil om ieder leven te domineren. 22 00:02:11,673 --> 00:02:15,124 Eén Ring om allen te regeren. 23 00:02:16,469 --> 00:02:20,337 Eén voor één vielen de Vrije Landen van Midden-aarde... 24 00:02:20,473 --> 00:02:23,011 ...voor de macht van de Ring. 25 00:02:23,143 --> 00:02:25,716 Maar sommigen boden verzet. 26 00:02:26,771 --> 00:02:31,480 Een laatste Alliantie van Mensen en Elfen nam het op tegen Mordor. 27 00:02:31,609 --> 00:02:36,437 Op de Doemberg vochten zij voor de vrijheid van Midden-aarde. 28 00:03:06,478 --> 00:03:08,803 De overwinning was nabij. 29 00:03:13,943 --> 00:03:18,570 Maar de macht van de Ring kon niet ongedaan worden gemaakt. 30 00:03:42,180 --> 00:03:46,641 Het was op dit moment toen alle hoop vervlogen was... 31 00:03:46,768 --> 00:03:51,809 ...dat Isildur, zoon van de koning, zijn vaders zwaard oppakte. 32 00:04:22,387 --> 00:04:28,010 Sauron, de vijand van de Vrije Volkeren van Midden-aarde, werd verslagen. 33 00:04:35,775 --> 00:04:38,183 De Ring ging naar Isildur... 34 00:04:38,320 --> 00:04:43,195 ...die slechts één kans kreeg om 't Kwaad voor eeuwig te vernietigen. 35 00:04:43,325 --> 00:04:48,117 Maar de harten van Mensen zijn makkelijk te corrumperen. 36 00:04:48,246 --> 00:04:51,864 En de Ring van Macht heeft een eigen wil. 37 00:05:17,901 --> 00:05:23,654 Hij bedroog Isildur, wat tot zijn dood leidde. 38 00:05:29,204 --> 00:05:35,123 En sommige zaken, die niet vergeten zouden mogen worden, raakten verloren. 39 00:05:36,294 --> 00:05:40,873 Geschiedenis werd legende, legende werd mythe. 40 00:05:41,007 --> 00:05:46,631 En 2500 jaar lang raakte de Ring in de vergetelheid. 41 00:05:48,264 --> 00:05:54,018 Totdat, toen de kans zich voordeed, hij 'n nieuwe drager strikte. 42 00:05:56,648 --> 00:05:59,851 Mijn lieveling... 43 00:06:01,486 --> 00:06:04,357 De Ring kwam naar het schepsel Gollem... 44 00:06:04,489 --> 00:06:08,439 ...die hem diep in de tunnels van de Nevelbergen leidde. 45 00:06:08,576 --> 00:06:11,494 En daar verteerde de Ring hem. 46 00:06:11,621 --> 00:06:13,413 Hij kwam naar mij toe... 47 00:06:13,540 --> 00:06:18,000 ...mijn eigendom, m'n liefje... Mijn eigendom. 48 00:06:18,128 --> 00:06:21,247 Mijn lieveling... 49 00:06:26,720 --> 00:06:30,302 De Ring gaf Gollem een onnatuurlijk lang leven. 50 00:06:30,432 --> 00:06:33,765 500 Jaar lang vergiftigde hij zijn geest. 51 00:06:33,893 --> 00:06:38,140 En in de duisternis van Gollems grot, wachtte hij. 52 00:06:39,149 --> 00:06:42,683 Duisternis kroop terug naar de wouden van de wereld. 53 00:06:42,819 --> 00:06:46,153 Geruchten groeiden over 'n schaduw in 't Oosten... 54 00:06:46,281 --> 00:06:48,902 ...gefluister over 'n naamloze angst. 55 00:06:49,034 --> 00:06:54,620 En de Ring van Macht bespeurde dat zijn tijd nu gekomen was. 56 00:06:57,292 --> 00:06:59,617 Hij verliet Gollem. 57 00:07:00,795 --> 00:07:04,793 Maar er gebeurde iets dat de Ring niet voorzag. 58 00:07:06,051 --> 00:07:10,759 Hij werd opgeraapt door de meest onwaarschijnlijke persoon. 59 00:07:10,889 --> 00:07:16,559 Wat is dit? - Een Hobbit. Bilbo Baggins uit de Gouw. 60 00:07:16,686 --> 00:07:18,643 Een Ring. 61 00:07:18,772 --> 00:07:21,013 Weg. 62 00:07:23,360 --> 00:07:26,029 Mijn lieveling is weg. 63 00:07:27,072 --> 00:07:33,525 Want de tijd is nabij dat de Hobbits de toekomst voor allen zullen bepalen. 64 00:07:39,000 --> 00:07:43,958 De 22ste september, in het jaar 1400... 65 00:07:45,006 --> 00:07:46,666 ...naar Gouwrekening. 66 00:07:48,176 --> 00:07:52,553 Balingshoek, Balingslaantje, Hobbitstee, Westerkwartier... 67 00:07:53,974 --> 00:07:55,800 ...de Gouw... 68 00:07:56,851 --> 00:07:58,761 ...Midden-aarde. 69 00:08:04,150 --> 00:08:06,772 De Derde Era van deze wereld. 70 00:08:19,124 --> 00:08:24,201 Daarheen En Weer Terug... Een Hobbit Verhaal. 71 00:08:24,337 --> 00:08:27,789 Door Bilbo Baggins. 72 00:08:34,264 --> 00:08:37,715 Waar zal ik eens beginnen? 73 00:08:45,567 --> 00:08:47,476 'Betreffende... 74 00:08:48,528 --> 00:08:50,402 ...Hobbits.' 75 00:08:50,530 --> 00:08:56,699 Hobbits leven en werken al heel lang in de 4 Kwartieren van de Gouw... 76 00:08:56,828 --> 00:09:02,831 ...tevreden met hun isolement, ver van de Grote Mensenwereld. 77 00:09:04,085 --> 00:09:08,379 In 'n Midden-aarde dat wemelt van vreemde wezens... 78 00:09:08,506 --> 00:09:12,456 ...moeten Hobbits wel onbelangrijk lijken... 79 00:09:12,594 --> 00:09:16,674 ...daar ze niet bekend staan als grote krijgers... 80 00:09:16,806 --> 00:09:20,555 ...noch beschouwd worden als grote wijzen. 81 00:09:25,815 --> 00:09:28,520 Frodo. Er is iemand aan de deur. 82 00:09:30,111 --> 00:09:36,031 Iemand zei ooit eens dat eten de enige passie van Hobbits is. 83 00:09:37,577 --> 00:09:40,033 Een oneerlijke observatie... 84 00:09:40,163 --> 00:09:46,201 ...daar we ook bekend staan als bierbrouwers en pijptabakrokers. 85 00:09:47,420 --> 00:09:52,960 Waar ons hart echt naar uitgaat, is rust en vrede... 86 00:09:53,093 --> 00:09:55,963 ...en goede, vruchtbare aarde. 87 00:09:56,096 --> 00:10:00,343 Bovenal delen Hobbits een liefde voor alles dat groeit. 88 00:10:03,853 --> 00:10:08,231 Ongetwijfeld beschouwen anderen ons als wonderlijk. 89 00:10:08,358 --> 00:10:13,067 Maar juist vandaag besef ik terdege... 90 00:10:13,196 --> 00:10:19,234 ...dat er niets boven een simpel leventje gaat. 91 00:10:24,374 --> 00:10:26,865 Frodo, de deur. 92 00:10:31,715 --> 00:10:34,550 Drommels. Waar is die jongen nou? 93 00:10:40,807 --> 00:10:44,342 vanaf de deur waar hij begon 94 00:10:48,898 --> 00:10:52,813 ik moet hem volgen, rusteloos 95 00:10:54,195 --> 00:11:01,740 de weg gaat verder, eindeloos vanaf de deur waar hij begon 96 00:11:01,870 --> 00:11:06,697 tot ver achter de horizon 97 00:11:06,833 --> 00:11:09,953 ik moet hem volgen, rusteloos 98 00:11:10,086 --> 00:11:12,043 Je bent laat. 99 00:11:14,758 --> 00:11:18,506 Een tovenaar is nooit te laat, Frodo Baggins. 100 00:11:18,637 --> 00:11:24,093 Noch is hij te vroeg. Hij arriveert precies wanneer dat de bedoeling is. 101 00:11:35,278 --> 00:11:38,315 Het is heerlijk je te zien, Gandalf. 102 00:11:41,451 --> 00:11:45,579 De verjaardag van je Oom Bilbo wil ik toch niet missen? 103 00:11:47,957 --> 00:11:53,628 Hoe is 't met de oude deugniet? Ik hoor dat het 'n speciaal feest wordt. 104 00:11:53,755 --> 00:11:58,666 Je kent Bilbo. Alles is in rep en roer. - Dat zal hem plezier doen. 105 00:11:58,802 --> 00:12:02,799 De halve Gouw is uitgenodigd. En de rest komt uit zichzelf. 106 00:12:06,893 --> 00:12:12,480 En zo verstrijkt het leven in de Gouw, zoals de afgelopen Era... 107 00:12:13,525 --> 00:12:19,230 ...vol van eigen doen en laten, zonder veel veranderingen. 108 00:12:19,364 --> 00:12:22,365 Als die al komen. 109 00:12:22,492 --> 00:12:25,991 Want in de Gouw moet alles blijven zoals 't is... 110 00:12:26,121 --> 00:12:29,038 ...van generatie op generatie. 111 00:12:29,833 --> 00:12:36,085 Er heeft altijd een Baggins hier in Balingshoek geleefd. 112 00:12:39,259 --> 00:12:41,666 En dat blijft voor altijd zo. 113 00:12:42,721 --> 00:12:47,217 Bilbo doet 'n beetje raar, de laatste tijd. 114 00:12:47,350 --> 00:12:49,639 Meer dan anders. 115 00:12:50,770 --> 00:12:54,056 Hij sluit zichzelf op in z'n studeerkamer. 116 00:12:54,190 --> 00:12:58,484 Hij tuurt uren naar oude kaarten als hij denkt dat ik niet kijk. 117 00:13:11,166 --> 00:13:12,909 Waar is ie nou? 118 00:13:39,361 --> 00:13:41,567 Hij is iets van plan. 119 00:13:49,663 --> 00:13:52,498 Hou je geheimpje dan maar voor je. 120 00:13:52,624 --> 00:13:55,957 Jij hebt er vast mee te maken. - Lieve help... 121 00:13:56,086 --> 00:13:59,918 Voor jij verscheen, werden wij Bagginses hoog geacht. 122 00:14:00,048 --> 00:14:02,539 Nooit geen gekke avonturen. 123 00:14:02,676 --> 00:14:07,587 Als je het hebt over die draak, daar was ik amper bij betrokken. 124 00:14:07,722 --> 00:14:12,135 Ik gaf je oom alleen 'n duwtje om op pad te gaan. 125 00:14:12,268 --> 00:14:17,310 Wat je ook deed, je staat officieel te boek als verstoorder van de rust. 126 00:14:17,440 --> 00:14:19,267 Echt? 127 00:14:24,990 --> 00:14:27,066 Gandalf. 128 00:14:32,747 --> 00:14:35,036 Vuurwerk, Gandalf. 129 00:14:37,293 --> 00:14:39,582 Vuurwerk, Gandalf. 130 00:14:58,648 --> 00:15:03,109 Gandalf, ik ben blij dat je terug bent. - Ik ook, beste jongen. 131 00:15:08,742 --> 00:15:10,615 Ik ook. 132 00:15:36,853 --> 00:15:39,391 Geen toegang, behalve voor feestzaken. 133 00:15:42,651 --> 00:15:48,107 We willen niet nóg meer bezoekers, beste wensen of verre familie. 134 00:15:48,239 --> 00:15:51,027 En hoe zit het met hele oude vrienden? 135 00:15:54,954 --> 00:15:57,077 Gandalf? 136 00:15:57,207 --> 00:16:01,039 Bilbo Baggins. - Mijn beste Gandalf. 137 00:16:01,169 --> 00:16:05,961 Goed je te zien. 111 Jaar oud. Wie zou dat geloven? 138 00:16:07,884 --> 00:16:10,802 Je bent geen dag ouder geworden. 139 00:16:16,434 --> 00:16:20,598 Kom binnen. Welkom. 140 00:16:26,486 --> 00:16:31,444 Thee? Of iets sterkers? Ik heb nog wat flessen Oude Wijngaarden over. 141 00:16:31,574 --> 00:16:35,868 1296, een heel goed jaar. Bijna net zo oud als ik. 142 00:16:38,289 --> 00:16:42,786 Nog door mijn vader gebotteld. Zullen we er eentje openmaken? 143 00:16:42,919 --> 00:16:44,959 Alleen thee, dank je. 144 00:16:51,678 --> 00:16:57,514 Ik verwachtte je vorige week. Je komt en gaat naar believen. Zoals altijd. 145 00:16:57,642 --> 00:17:03,515 Ik ben nogal onvoorbereid. We hebben alleen koude kip en ingemaakt zuur. 146 00:17:03,648 --> 00:17:06,435 En wat kaas. Nee, die is niet goed genoeg. 147 00:17:06,568 --> 00:17:09,652 We hebben frambozenjam en appeltaart. 148 00:17:11,406 --> 00:17:16,780 Maar niet genoeg als dessert. Wacht, ik heb nog wat cake gevonden. 149 00:17:20,623 --> 00:17:22,782 Ik kan nog eieren koken. 150 00:17:26,046 --> 00:17:29,497 Alleen thee, dank je. - Goed dan. 151 00:17:29,632 --> 00:17:33,215 Bezwaar als ik wat eet? - Helemaal niet. 152 00:17:33,345 --> 00:17:36,464 Bilbo Baggins. - Ik ben niet thuis. 153 00:17:42,771 --> 00:17:46,851 Het zijn die Sackville-Bagginses. - Ik weet dat je er bent. 154 00:17:46,983 --> 00:17:51,396 Ze zitten achter het huis aan. Ze vergeven me nooit dat ik zo lang leef. 155 00:17:51,529 --> 00:17:56,405 Ik moet af van die familieleden, die me nooit één moment rust gunnen. 156 00:17:56,534 --> 00:18:00,069 Ik wil weer bergen zien. Bergen, Gandalf. 157 00:18:00,205 --> 00:18:05,626 En dan een rustig plekje vinden waar ik m'n boek kan afmaken. Oh ja, thee. 158 00:18:05,752 --> 00:18:11,256 Je wilt je plan dus doorzetten? - Ja, alle voorbereidingen zijn getroffen. 159 00:18:15,971 --> 00:18:17,797 Frodo vermoedt iets. 160 00:18:17,931 --> 00:18:23,969 Natuurlijk. Hij is een Baggins, niet zo'n dommerd uit Hardbottle. 161 00:18:24,104 --> 00:18:26,429 Je vertelt het hem toch wel? 162 00:18:27,774 --> 00:18:30,099 Hij is erg op je gesteld. 163 00:18:32,153 --> 00:18:33,897 Dat weet ik. 164 00:18:35,949 --> 00:18:39,899 Hij zou waarschijnlijk meegaan als ik 't hem vroeg. 165 00:18:40,036 --> 00:18:44,829 Ik denk dat Frodo, diep in zijn hart, nog steeds verliefd is op de Gouw. 166 00:18:44,958 --> 00:18:48,576 De wouden, de velden. De riviertjes. 167 00:18:54,300 --> 00:18:56,542 Ik ben oud, Gandalf. 168 00:18:58,346 --> 00:19:03,637 Ik weet dat ik er niet naar uitzie, maar ik begin het te voelen in mijn hart. 169 00:19:05,729 --> 00:19:09,643 Ik voel me dun. Min of meer uitgerekt... 170 00:19:09,774 --> 00:19:14,567 ...als boter die over te veel boterhammen is uitgesmeerd. 171 00:19:14,696 --> 00:19:18,824 Ik heb vakantie nodig. Een heel lange vakantie. 172 00:19:18,950 --> 00:19:22,319 En ik verwacht niet terug te keren. 173 00:19:25,165 --> 00:19:28,450 Eigenlijk ben ik dat ook niet van plan. 174 00:19:31,171 --> 00:19:35,085 Oude Toby. De beste tabak in het Zuiderkwartier. 175 00:19:52,442 --> 00:19:58,029 Gandalf, mijn oude vriend, dit wordt een gedenkwaardige avond. 176 00:20:22,472 --> 00:20:26,600 Fatty Bolger. Leuk je te zien. Welkom. 177 00:20:27,310 --> 00:20:30,264 Toe dan, Sam. Vraag Rosie ten dans. 178 00:20:32,107 --> 00:20:35,558 Ik neem nog maar 'n biertje. - Dat doe je niet. 179 00:20:36,903 --> 00:20:38,563 Toe dan. 180 00:20:48,832 --> 00:20:54,704 Daar stond ik dan, overgeleverd aan drie monsterachtige trollen... 181 00:20:54,838 --> 00:20:59,250 ...die ruzie maakten over hoe ze ons zouden koken. 182 00:20:59,384 --> 00:21:05,090 Aan 't spit, of bovenop ons gaan zitten. Om ons fijn te pletten. 183 00:21:05,223 --> 00:21:08,094 Hun ruzie nam zoveel tijd in beslag... 184 00:21:08,226 --> 00:21:12,805 ...dat de eerste zonnestralen al over de boomtoppen kropen... 185 00:21:12,939 --> 00:21:17,019 ...waardoor ze allemaal in steen veranderden. 186 00:21:22,282 --> 00:21:23,906 Snel. 187 00:21:27,746 --> 00:21:29,987 Daar gaan ze. 188 00:21:32,375 --> 00:21:34,249 Nee, die grote. 189 00:21:43,219 --> 00:21:46,090 Mrs. Bracegirdle, leuk u te zien. Welkom. 190 00:21:46,222 --> 00:21:50,766 Zijn al die kinderen van u? Lieve help, u bent productief geweest. 191 00:21:55,899 --> 00:21:59,350 Sackville-Bagginses. Verberg je. 192 00:22:08,995 --> 00:22:11,202 Dank je, jongen. 193 00:22:12,874 --> 00:22:15,543 Je bent 'n goede jongen, Frodo. 194 00:22:16,336 --> 00:22:19,372 Ik ben heel egoïstisch, weet je. 195 00:22:19,506 --> 00:22:22,341 Jazeker. Heel egoïstisch. 196 00:22:23,385 --> 00:22:28,011 Ik heb je nadat je ouders stierven, niet uit liefdadigheid opgenomen. 197 00:22:28,139 --> 00:22:32,184 't Was omdat ik vond dat jij, van al m'n vele familieleden... 198 00:22:32,310 --> 00:22:35,596 ...de Baggins was met de meeste pit. 199 00:22:36,106 --> 00:22:39,060 Bilbo, heb je bier gedronken? - Nee. 200 00:22:39,985 --> 00:22:44,528 Nou ja, maar daar gaat 't niet om. Het punt is, Frodo... 201 00:22:49,035 --> 00:22:51,360 Je redt je wel. 202 00:22:54,666 --> 00:22:56,658 Klaar. - Nee, in de grond. 203 00:22:56,793 --> 00:22:58,999 Buiten. - 't Was jouw idee. 204 00:23:18,815 --> 00:23:20,938 Kijk uit voor de draak. 205 00:23:21,067 --> 00:23:24,982 Nonsens. Er is hier in geen 1000 jaar 'n draak gezien. 206 00:23:38,376 --> 00:23:41,745 Die was mooi. - Laten we er nog eentje pakken. 207 00:23:43,340 --> 00:23:49,378 Meriadoc Brandybuck en Peregrin Took. Ik had het kunnen weten. 208 00:24:00,231 --> 00:24:01,891 Toespraak. 209 00:24:06,279 --> 00:24:09,233 Mijn waarde Baggins' en Boffins'... 210 00:24:09,366 --> 00:24:11,607 ...Tooks en Brandybucks... 211 00:24:11,743 --> 00:24:15,444 ...Grubbs, Chubbs en Hornblowers... 212 00:24:15,580 --> 00:24:17,620 ...Bolgers... 213 00:24:17,749 --> 00:24:20,536 ...Bracegirdles... 214 00:24:20,669 --> 00:24:23,338 ...en Proudfoots. - Proudfeet. 215 00:24:25,215 --> 00:24:28,418 Vandaag is het mijn 111e verjaardag. 216 00:24:28,551 --> 00:24:30,544 Gefeliciteerd. 217 00:24:30,679 --> 00:24:35,471 Maar helaas, 111 jaar is veel te kort om door te brengen... 218 00:24:35,600 --> 00:24:39,218 ...met zulke bewonderenswaardige Hobbits. 219 00:24:40,647 --> 00:24:44,347 Sommigen ken ik niet half zo goed als ik zou willen... 220 00:24:44,484 --> 00:24:47,935 ...en van anderen hou ik half zoveel als ze verdienen. 221 00:24:57,956 --> 00:25:00,494 Ik heb dingen te doen. 222 00:25:06,881 --> 00:25:10,215 Ik heb dit veel te lang uitgesteld. 223 00:25:12,762 --> 00:25:16,297 Helaas moet ik aankondigen dat dit het einde is. 224 00:25:17,851 --> 00:25:20,176 Ik moet gaan. 225 00:25:20,312 --> 00:25:23,099 Ik zeg u allen hartelijk vaarwel. 226 00:25:25,525 --> 00:25:27,067 Gegroet. 227 00:25:59,893 --> 00:26:02,977 Dat vond je zeker heel erg slim. 228 00:26:03,104 --> 00:26:06,556 Kom op nou, Gandalf. Zag je hun gezichten? 229 00:26:06,691 --> 00:26:12,148 Een magische ring mag niet lichtvaardig gebruikt worden. 230 00:26:12,280 --> 00:26:16,907 Het was 'n lolletje. Maar je hebt vast gelijk, zoals gewoonlijk. 231 00:26:19,621 --> 00:26:24,995 Je houdt wel 'n oogje op Frodo, toch? - Twee. Zo vaak als ik ze kan missen. 232 00:26:26,252 --> 00:26:31,164 Ik laat alles aan hem na. - En die ring van je? Blijft die ook hier? 233 00:26:33,593 --> 00:26:37,258 Hij ligt in een envelop op de schoorsteen. 234 00:26:38,306 --> 00:26:40,976 Nee, wacht. Hij zit... 235 00:26:44,104 --> 00:26:46,262 ...hier in mijn zak. 236 00:26:51,069 --> 00:26:53,607 Is dat niet vreemd? 237 00:26:56,366 --> 00:27:02,985 En waarom eigenlijk niet? Waarom zou ik hem niet houden? 238 00:27:03,123 --> 00:27:07,619 Je moet de ring hier achterlaten, Bilbo. Is dat zo moeilijk? 239 00:27:08,878 --> 00:27:10,705 Nou, nee. 240 00:27:12,549 --> 00:27:14,458 Toch wel. 241 00:27:16,094 --> 00:27:21,089 Ik wil ik er liever niet van scheiden. Ik vond hem. Hij kwam naar mij. 242 00:27:21,224 --> 00:27:24,925 Je hoeft niet kwaad te worden. - Dat is jouw schuld. 243 00:27:25,979 --> 00:27:28,018 Hij is van mij. 244 00:27:29,107 --> 00:27:31,598 Mijn eigendom. 245 00:27:31,735 --> 00:27:34,819 Mijn lieveling... - Lieveling? 246 00:27:34,946 --> 00:27:38,564 Zo is hij eerder genoemd, maar niet door jou. 247 00:27:38,700 --> 00:27:43,492 Dat zijn jouw zaken niet. - Je hebt die ring lang genoeg bezeten. 248 00:27:43,621 --> 00:27:46,788 Jij wilt hem zelf hebben. - Bilbo Baggins. 249 00:27:46,916 --> 00:27:51,792 Houd me niet voor een of andere goochelaar met armzalige trucjes. 250 00:27:51,921 --> 00:27:54,673 Ik probeer je niet te beroven. 251 00:28:01,181 --> 00:28:03,553 Ik probeer je te helpen. 252 00:28:11,149 --> 00:28:17,483 We zijn altijd vrienden geweest. Vertrouw me zoals je eens deed. 253 00:28:19,074 --> 00:28:21,825 Laat hem los. 254 00:28:21,951 --> 00:28:24,703 Je hebt gelijk, Gandalf. 255 00:28:26,373 --> 00:28:29,327 De ring moet op Frodo overgaan. 256 00:28:30,752 --> 00:28:34,750 Het is laat. De weg is lang. Ja, het is tijd. 257 00:28:41,429 --> 00:28:44,929 Je hebt de ring nog steeds in je zak. 258 00:29:18,550 --> 00:29:21,670 Ik heb een einde voor mijn boek bedacht. 259 00:29:22,846 --> 00:29:28,551 'En hij leefde nog lang en gelukkig, tot het einde van zijn dagen.' 260 00:29:28,685 --> 00:29:31,437 Ongetwijfeld, mijn goede vriend. 261 00:29:32,939 --> 00:29:35,098 Tot ziens, Gandalf. 262 00:29:36,818 --> 00:29:39,605 Tot ziens, beste Bilbo. 263 00:29:47,996 --> 00:29:51,661 de weg gaat verder, eindeloos 264 00:29:54,502 --> 00:29:56,958 Tot onze volgende ontmoeting. 265 00:30:24,658 --> 00:30:29,996 ...hij is van mij. Mijn eigendom. Mijn lieveling... 266 00:30:31,873 --> 00:30:34,660 Raadsels in het donker. 267 00:30:34,793 --> 00:30:37,118 Bilbo. 268 00:30:41,841 --> 00:30:44,000 Mijn lieveling. 269 00:30:45,887 --> 00:30:48,556 Lieveling... 270 00:30:48,682 --> 00:30:51,351 Hij is vertrokken, nietwaar? 271 00:30:54,020 --> 00:31:00,141 Hij heeft 't zo lang over weggaan gehad. Ik dacht niet dat hij het echt zou doen. 272 00:31:04,406 --> 00:31:06,445 Gandalf? 273 00:31:14,499 --> 00:31:16,575 Bilbo's ring. 274 00:31:16,710 --> 00:31:22,166 Hij is weg om bij de Elfen te gaan wonen. Hij heeft je Balingshoek nagelaten. 275 00:31:25,927 --> 00:31:30,470 Samen met al zijn bezittingen. De ring is nu van jou. 276 00:31:34,227 --> 00:31:36,800 Bewaar hem ergens uit het zicht. 277 00:31:36,938 --> 00:31:40,806 Waar ga je naartoe? - Ik heb dingen te doen. Vragen. 278 00:31:40,942 --> 00:31:46,316 Vragen die een antwoord behoeven. - Je bent er pas net. Ik begrijp het niet. 279 00:31:51,453 --> 00:31:53,694 Ik ook niet. 280 00:31:55,582 --> 00:31:59,366 Houd 'm verborgen. Bewaar 'm veilig. 281 00:32:34,829 --> 00:32:37,285 Gouw. 282 00:32:37,415 --> 00:32:39,538 Baggins. 283 00:33:29,134 --> 00:33:31,969 'Het jaar 3434 van de Tweede Era. 284 00:33:32,095 --> 00:33:36,472 Hier volgt het verslag van Isildur, Hoge Koning van Gondor... 285 00:33:36,599 --> 00:33:39,600 ...en de vondst van de Ring van Macht. 286 00:33:43,648 --> 00:33:49,354 Hij is in mijn bezit gekomen. De Ene Ring. 'n Erfstuk van mijn koninkrijk. 287 00:33:49,487 --> 00:33:53,615 Al mijn opvolgers in bloedlijn zijn verbonden aan zijn lot... 288 00:33:53,742 --> 00:33:57,276 ...want de Ring mag geen risico lopen. 289 00:33:57,412 --> 00:34:03,035 Hij is mij lief hoewel ik het met grote pijn bekoop. 290 00:34:06,504 --> 00:34:09,873 De tekens op de Ring beginnen te vervagen. 291 00:34:10,967 --> 00:34:16,210 Het schrift dat eerst helder scheen als 'n rode vlam, is nog niet vervaagd. 292 00:34:16,348 --> 00:34:20,132 Een geheim dat nu alleen het vuur nog kan onthullen.' 293 00:34:36,409 --> 00:34:38,449 Gouw... 294 00:34:39,537 --> 00:34:41,993 Baggins... 295 00:34:42,123 --> 00:34:46,536 Er zijn hier geen Bagginses. Die zijn allemaal in Hobbitstee. 296 00:34:47,587 --> 00:34:49,331 Die kant op. 297 00:35:16,658 --> 00:35:19,279 Er is vreemd volk in de Gouw. 298 00:35:19,411 --> 00:35:23,574 Dwergen en ander, nog veel onaangenamer volk. 299 00:35:23,707 --> 00:35:25,746 Er dreigt oorlog. 300 00:35:25,875 --> 00:35:28,876 In de bergen wemelt 't van aardmannen. 301 00:35:29,004 --> 00:35:32,455 Ouwewijvenpraat en kinderverhaaltjes. 302 00:35:32,590 --> 00:35:36,209 Je begint te klinken als die ouwe Bilbo. Die was gek. 303 00:35:36,344 --> 00:35:40,923 En die jongeheer Frodo ook. - En daar ben ik trots op. 304 00:35:41,057 --> 00:35:42,931 Proost, Gaffer. 305 00:35:43,059 --> 00:35:47,306 Het gaat ons niet aan wat er over de grens gebeurt. 306 00:35:47,439 --> 00:35:51,388 Zoek geen moeilijkheden, dan overkomt je niks. 307 00:35:55,947 --> 00:35:57,904 Goeienavond, jongens. 308 00:35:58,408 --> 00:36:02,951 Goedenavond, schone vrouwe van 't gouden gerstenat. 309 00:36:03,079 --> 00:36:05,570 Kijk uit met je mooie praatjes. 310 00:36:05,707 --> 00:36:10,001 Geen paniek, Sam. Rosie herkent 'n idioot op mijlen afstand. 311 00:36:10,128 --> 00:36:12,168 Is dat zo? 312 00:36:40,075 --> 00:36:42,862 Is hij verborgen? En veilig? 313 00:36:52,003 --> 00:36:54,162 Wat doe je? 314 00:37:06,643 --> 00:37:10,641 Houd je hand op, Frodo. Het is heel koud. 315 00:37:13,900 --> 00:37:16,189 Wat zie je? 316 00:37:17,570 --> 00:37:20,144 Kan je iets zien? 317 00:37:22,701 --> 00:37:25,737 Niets. Er is niets. 318 00:37:27,831 --> 00:37:30,073 Wacht. 319 00:37:33,336 --> 00:37:35,578 Hier staat iets. 320 00:37:37,048 --> 00:37:40,548 Iets in 't Elfs. Ik kan het niet lezen. 321 00:37:40,677 --> 00:37:43,797 Er zijn weinigen die dat kunnen. 322 00:37:43,930 --> 00:37:48,343 De taal is die van Mordor, die ik hier niet zal uitspreken. 323 00:37:49,352 --> 00:37:51,060 Mordor. 324 00:37:51,187 --> 00:37:55,137 In gewone taal staat er: Eén Ring om alle te regeren... 325 00:37:55,275 --> 00:37:58,608 ...één Ring om hen te vinden... 326 00:37:58,737 --> 00:38:04,609 ...één Ring die hen brengen zal en in duisternis zal binden. 327 00:38:06,244 --> 00:38:08,486 Dit is de Ene Ring... 328 00:38:08,621 --> 00:38:13,782 ...gesmeed door de Donkere Vorst Sauron in het vuur van de Doemberg. 329 00:38:13,918 --> 00:38:17,786 Afgenomen van de hand van Sauron zelf, door Isildur. 330 00:38:18,840 --> 00:38:20,880 Bilbo vond 'm. 331 00:38:21,926 --> 00:38:24,002 In Gollems grot. 332 00:38:24,137 --> 00:38:28,349 Zestig jaar lang, rustte de ring in het bezit van Bilbo... 333 00:38:28,475 --> 00:38:34,264 ...zijn leven verlengend, de ouderdom uitstellend. Maar nu niet meer, Frodo. 334 00:38:34,397 --> 00:38:38,810 't Kwaad roert zich in Mordor. De Ring is ontwaakt. 335 00:38:38,943 --> 00:38:42,941 Hij heeft de roep van zijn meester gehoord. 336 00:38:43,073 --> 00:38:46,821 Maar hij werd vernietigd. Sauron werd vernietigd. 337 00:38:52,499 --> 00:38:58,537 Nee, Frodo. Saurons geest is blijven bestaan. 338 00:38:58,672 --> 00:39:03,713 Zijn levenskracht is verbonden met de Ring, en die heeft 't overleefd. 339 00:39:03,843 --> 00:39:09,467 Sauron is teruggekeerd. Zijn orks hebben zich vermenigvuldigd. 340 00:39:09,599 --> 00:39:14,095 Zijn fort in Barad-dûr is herbouwd in het land Mordor. 341 00:39:14,229 --> 00:39:19,472 Sauron heeft alleen deze Ring nodig om alle landen weer in duisternis te hullen. 342 00:39:19,609 --> 00:39:21,518 Hij zoekt hem. 343 00:39:21,653 --> 00:39:25,567 Al zijn gedachten zijn daar op gericht. 344 00:39:25,699 --> 00:39:30,989 Want bovenal wil de Ring terug keren naar de hand van zijn meester. 345 00:39:32,080 --> 00:39:36,493 Zij zijn één, de Ring en de Donkere Vorst. 346 00:39:37,544 --> 00:39:41,292 Hij mag 'm nooit vinden. 347 00:39:41,423 --> 00:39:46,215 We stoppen 'm weg en verbergen 'm. We spreken er nooit meer over. 348 00:39:46,344 --> 00:39:49,179 Niemand weet dat ie hier is, toch? 349 00:39:55,312 --> 00:39:57,600 Toch, Gandalf? 350 00:39:57,731 --> 00:40:01,645 Er is nog iemand die wist dat Bilbo de Ring had. 351 00:40:01,776 --> 00:40:07,447 Ik zocht overal naar 't schepsel Gollem. Maar de vijand vond hem het eerst. 352 00:40:09,534 --> 00:40:12,239 Ik weet niet hoe lang ze hem martelden. 353 00:40:12,370 --> 00:40:16,831 Maar tussen 't eindeloos geschreeuw en geklets, ontwaarden zij 2 woorden... 354 00:40:16,958 --> 00:40:18,785 Gouw. 355 00:40:19,044 --> 00:40:20,870 Baggins. 356 00:40:21,004 --> 00:40:22,795 Gouw. 357 00:40:22,922 --> 00:40:25,959 Baggins. Dat leidt ze hier naartoe. 358 00:40:28,303 --> 00:40:30,177 Wie is daar? 359 00:40:31,556 --> 00:40:33,714 Neem 'm, Gandalf. Neem 'm. 360 00:40:33,850 --> 00:40:36,886 Je moet 'm nemen. - Je mag me deze Ring niet geven. 361 00:40:37,020 --> 00:40:41,397 Ik geef 'm aan jou. - Breng me niet in verleiding, Frodo. 362 00:40:41,524 --> 00:40:46,103 Ik durf hem niet te nemen. Zelfs niet om hem veilig te bewaren. 363 00:40:47,781 --> 00:40:49,987 Begrijp het dan, Frodo. 364 00:40:50,116 --> 00:40:54,161 Ik zou 'm gebruiken vanuit de behoefte om goed te doen. 365 00:40:59,417 --> 00:41:04,838 Maar door mij, zou het een onvoorstelbare macht uitoefenen. 366 00:41:05,882 --> 00:41:09,002 Maar hij kan niet in de Gouw blijven. 367 00:41:09,135 --> 00:41:11,626 Inderdaad niet. 368 00:41:17,727 --> 00:41:19,886 Wat moet ik doen? 369 00:41:20,772 --> 00:41:23,689 Je moet vertrekken. En snel. - Waarheen? 370 00:41:23,817 --> 00:41:26,936 Weg uit de Gouw. Ga naar Breeg. 371 00:41:27,070 --> 00:41:29,822 Breeg. En jij? 372 00:41:29,948 --> 00:41:33,898 Ik wacht op je in 'Herberg de Steigerende Pony'. 373 00:41:34,035 --> 00:41:39,824 Zal de Ring daar veilig zijn? - Weet ik niet. Ik heb geen antwoorden. 374 00:41:42,252 --> 00:41:47,495 Ik moet het hoofd van mijn orde spreken. Hij is wijs en machtig. Vertrouw me. 375 00:41:47,632 --> 00:41:49,791 Hij weet wat te doen. 376 00:41:50,844 --> 00:41:56,514 Je moet de naam Baggins niet gebruiken. Die naam is niet veilig buiten de Gouw. 377 00:41:56,641 --> 00:42:01,054 Reis alleen overdag. En blijf van de weg. 378 00:42:01,187 --> 00:42:04,521 Ik kan gemakkelijk over 't land afsteken. 379 00:42:06,735 --> 00:42:11,313 Mijn beste Frodo. Hobbits zijn echt verbazingwekkende wezens. 380 00:42:11,448 --> 00:42:14,532 Je kunt ze binnen een maand leren kennen. 381 00:42:14,659 --> 00:42:18,787 En toch, na 100 jaar, kunnen ze je nog steeds verrassen. 382 00:42:20,832 --> 00:42:22,623 Ga liggen. 383 00:42:34,387 --> 00:42:38,171 Schaam je, Samwise Gamgee. Heb je luistervink staan spelen? 384 00:42:38,308 --> 00:42:42,685 Er zitten hier geen luistervinken. Ik was 't gras aan 't snoeien. 385 00:42:42,812 --> 00:42:45,054 Een beetje laat, niet? 386 00:42:45,190 --> 00:42:48,606 Ik hoorde opgewonden stemmen. - Wat heb je gehoord? 387 00:42:48,735 --> 00:42:53,397 Niks. Over 'n ring, 'n Donkere Vorst en 't einde van de wereld... 388 00:42:53,531 --> 00:42:59,036 Meneer Gandalf, doe me geen kwaad. Tover me niet in iets onnatuurlijks. 389 00:42:59,162 --> 00:43:01,285 Nee? 390 00:43:02,707 --> 00:43:04,996 Misschien niet. 391 00:43:05,126 --> 00:43:08,412 Ik heb iets beters bedacht voor jou. 392 00:43:10,298 --> 00:43:12,670 Kom op, Sam. Hou vol. 393 00:43:14,761 --> 00:43:20,182 Voorzichtig, jullie allebei. De vijand heeft vele spionnen in dienst. 394 00:43:20,308 --> 00:43:22,467 Vogels, beesten. 395 00:43:24,980 --> 00:43:27,387 Is hij veilig? 396 00:43:28,525 --> 00:43:33,650 Draag 'm nooit, want zijn macht trekt de dienaren van de Donkere Vorst aan. 397 00:43:33,780 --> 00:43:38,323 Onthoud altijd dat de Ring naar z'n meester terug wil keren. 398 00:43:38,451 --> 00:43:41,405 Hij wil gevonden worden. 399 00:44:22,037 --> 00:44:25,287 Dit is 't. - Dit is wat? 400 00:44:27,000 --> 00:44:32,374 Als ik nog één stap zet, ben ik nog nooit zo ver van huis geweest. 401 00:44:37,636 --> 00:44:39,712 Kom op, Sam. 402 00:44:47,729 --> 00:44:50,018 Bedenk wat Bilbo altijd zei... 403 00:44:50,148 --> 00:44:54,561 Het is een gevaarlijke zaak... ...Frodo, om je deur uit te gaan. 404 00:44:54,694 --> 00:44:58,028 Je gaat op weg, en als je niet op je voeten let... 405 00:44:58,156 --> 00:45:01,691 ...heb je geen idee waar je in verzeild raakt. 406 00:45:16,716 --> 00:45:18,590 Sam? 407 00:45:22,097 --> 00:45:24,054 Bos Elfen. 408 00:45:36,778 --> 00:45:40,823 Op weg naar de haven achter de Witte Torens. 409 00:45:40,949 --> 00:45:43,238 Naar de Grijze Havens. 410 00:45:43,368 --> 00:45:47,911 Ze verlaten Midden-aarde. - Om nooit meer terug te keren. 411 00:45:50,542 --> 00:45:55,002 Ik weet niet waarom me dat droevig stemt. 412 00:45:57,674 --> 00:46:01,921 Overal waar ik lig steekt er 'n smerige wortel in m'n rug. 413 00:46:03,263 --> 00:46:07,676 Sluit gewoon je ogen en stel je voor dat je in je eigen bed ligt... 414 00:46:07,809 --> 00:46:11,558 ...met 'n zacht matras en 'n heerlijk verenkussen. 415 00:46:21,489 --> 00:46:26,032 Het werkt niet, Mr. Frodo. Ik zal hier nooit kunnen slapen. 416 00:46:29,289 --> 00:46:31,910 Ik ook niet, Sam. 417 00:47:00,195 --> 00:47:04,857 Rook stijgt op uit de Doemberg. De tijd dringt. 418 00:47:04,991 --> 00:47:10,745 En Gandalf de Grijze rijdt naar Isengard om mij te raadplegen. 419 00:47:11,790 --> 00:47:14,993 Want daarom ben je gekomen, niet? 420 00:47:15,126 --> 00:47:18,791 Mijn oude vriend. - Saruman. 421 00:47:23,760 --> 00:47:26,880 Ben je er zeker van? - Zonder enige twijfel. 422 00:47:27,013 --> 00:47:30,133 Dus de Ring van Macht is gevonden. 423 00:47:30,266 --> 00:47:34,845 Al die lange jaren, was hij in de Gouw. Vlak onder mijn eigen neus. 424 00:47:34,980 --> 00:47:37,767 Toch was je niet zo slim om dat te zien. 425 00:47:37,899 --> 00:47:41,979 De tabak van de halflingen heeft je geest trager gemaakt. 426 00:47:42,112 --> 00:47:46,774 Er is nog tijd genoeg om Sauron te weerstaan als we snel handelen. 427 00:47:46,908 --> 00:47:51,285 Tijd? Hoeveel tijd denk je dat we hebben? 428 00:47:51,413 --> 00:47:55,493 Sauron heeft veel van zijn vroegere kracht terug. 429 00:47:55,625 --> 00:47:58,626 Hij kan nog geen fysieke vorm aannemen... 430 00:47:58,753 --> 00:48:01,671 ...maar zijn geesteskracht is niet minder. 431 00:48:01,798 --> 00:48:06,674 Verborgen in zijn fort, ziet de Heer van Mordor alles. 432 00:48:06,803 --> 00:48:12,094 Zijn blik doorboort wolken, schaduw, aarde en vlees. 433 00:48:15,312 --> 00:48:19,226 Weet je waarover ik spreek, Gandalf? 434 00:48:19,357 --> 00:48:24,399 Een groot oog, zonder lid, omkranst door vlammen. 435 00:48:25,739 --> 00:48:30,235 Het Oog van Sauron. - Hij verzamelt al het kwaad rondom hem. 436 00:48:30,368 --> 00:48:35,493 Spoedig heeft hij 'n leger, groot genoeg om Midden-aarde aan te vallen. 437 00:48:35,623 --> 00:48:39,158 Jij weet dit? Hoe? 438 00:48:40,628 --> 00:48:42,668 Ik heb het gezien. 439 00:48:42,797 --> 00:48:46,795 Een palantír is een gevaarlijk stuk gereedschap, Saruman. 440 00:48:46,926 --> 00:48:50,876 Waarom moeten we bang zijn 't te gebruiken? 441 00:48:53,933 --> 00:48:57,801 Ze zijn niet allemaal terug gevonden, de Kijk-Stenen. 442 00:48:57,937 --> 00:49:00,689 Wie weet wie er meekijkt. 443 00:49:03,818 --> 00:49:08,895 Het uur is nader dan je denkt. Saurons troepen roeren zich al. 444 00:49:11,201 --> 00:49:15,530 De Negen hebben Minas Morgul verlaten. - De Negen? 445 00:49:15,664 --> 00:49:19,448 Ze zijn inmiddels de rivier de Isen overgestoken... 446 00:49:19,584 --> 00:49:21,873 ...vermomd als zwarte ruiters. 447 00:49:22,003 --> 00:49:26,712 Hebben ze de Gouw bereikt? - Ze zullen de Ring vinden. 448 00:49:26,841 --> 00:49:30,886 En degene die hem draagt doden. - Frodo. 449 00:49:44,359 --> 00:49:48,522 Je dacht toch niet echt dat 'n Hobbit Sauron kon weerstaan? 450 00:49:48,655 --> 00:49:51,146 Dat kan niemand. 451 00:49:54,703 --> 00:49:59,780 Tegen de macht van Mordor bestaat geen overwinning. 452 00:50:02,335 --> 00:50:06,547 We moeten ons met hem verenigen, Gandalf. 453 00:50:06,673 --> 00:50:10,457 We moeten ons bij Sauron aansluiten. 454 00:50:11,803 --> 00:50:14,887 Dat zou wijs zijn, mijn vriend. 455 00:50:15,015 --> 00:50:17,885 Vertel me eens, vriend... 456 00:50:18,018 --> 00:50:23,095 ...wanneer gaf Saruman de Wijze verstand op voor krankzinnigheid? 457 00:51:02,812 --> 00:51:07,474 Ik gaf je de kans om mij vrijwillig te helpen... 458 00:51:07,609 --> 00:51:12,437 ...maar je hebt gekozen voor de pijnlijke weg. 459 00:51:35,553 --> 00:51:38,471 Meneer Frodo? 460 00:51:41,226 --> 00:51:44,511 Ik dacht dat ik u kwijt was. - Waar heb je het over? 461 00:51:44,646 --> 00:51:47,481 Iets wat Gandalf zei. - Wat zei hij dan? 462 00:51:47,607 --> 00:51:52,435 'Raak hem niet kwijt, Samwise Gamgee.' En dat doe ik ook niet. 463 00:51:52,570 --> 00:51:56,319 Sam, we zijn nog steeds in de Gouw. Wat kan er gebeuren? 464 00:51:59,536 --> 00:52:04,411 Merry, het is Frodo Baggins. - Ga van hem af. 465 00:52:04,541 --> 00:52:08,206 Kom, Meneer Frodo. - Wat is hier de bedoeling van? 466 00:52:08,336 --> 00:52:11,171 Dat is het gewas van Boer Maggot. 467 00:52:13,008 --> 00:52:19,295 Ik ken jou. Ga weg daar, jij kleine deugniet. 468 00:52:20,890 --> 00:52:25,019 't Zijn maar 'n paar wortelen. - En een paar kolen. 469 00:52:25,145 --> 00:52:28,311 En drie zakken aardappelen van vorige week. 470 00:52:28,440 --> 00:52:31,227 En de champignons van de week daarvoor. 471 00:52:31,359 --> 00:52:34,609 Ja, Pippin. Hij overdrijft nogal. 472 00:52:34,738 --> 00:52:36,529 Rennen. 473 00:52:49,669 --> 00:52:52,207 Dat was op het nippertje. 474 00:52:53,381 --> 00:52:56,133 Ik denk dat ik iets gebroken heb. 475 00:52:57,385 --> 00:53:01,086 Vertrouw vooral een Brandybuck en een Took. 476 00:53:01,222 --> 00:53:03,844 Dat was een omweg. Een kortere weg. 477 00:53:03,975 --> 00:53:06,929 Kortere weg naar wat? - Champignons. 478 00:53:23,495 --> 00:53:26,531 Ik denk dat we van de weg af moeten. 479 00:53:35,215 --> 00:53:37,920 Ga van de weg af. Snel. 480 00:54:58,965 --> 00:55:01,290 Wat was dat? 481 00:55:33,750 --> 00:55:36,502 Ziet u iets? - Niets. 482 00:55:36,628 --> 00:55:39,748 Wat is er aan de hand? 483 00:55:39,881 --> 00:55:44,709 Die Zwarte Ruiter zocht iets. Of iemand. 484 00:55:48,056 --> 00:55:50,761 Ga liggen. 485 00:56:06,116 --> 00:56:09,070 Ik moet weg uit de Gouw. 486 00:56:09,202 --> 00:56:12,618 Sam en ik moeten naar Breeg. - Juist. 487 00:56:14,249 --> 00:56:17,166 De Pont van Bokkelburg. Volg me. 488 00:56:27,345 --> 00:56:29,883 Deze kant op. 489 00:56:47,866 --> 00:56:50,321 Pak het touw, Sam. 490 00:56:53,246 --> 00:56:56,911 Rennen, Frodo. Schiet op. 491 00:56:59,502 --> 00:57:02,836 Springen, Frodo. 492 00:57:17,979 --> 00:57:23,056 Hoe ver is de volgende oversteek? - De Brandewijnbrug. 32 Kilometer. 493 00:57:36,748 --> 00:57:38,539 Kom op. 494 00:57:49,511 --> 00:57:51,254 Wat willen jullie? 495 00:57:51,388 --> 00:57:54,342 We zijn op weg naar De Steigerende Pony. 496 00:57:56,351 --> 00:57:59,268 Vier Hobbits. 497 00:57:59,396 --> 00:58:03,310 Uit de Gouw, zo te horen. Wat brengt jullie naar Breeg? 498 00:58:03,441 --> 00:58:08,103 We willen overnachten in de herberg. Waarom is onze eigen zaak. 499 00:58:08,238 --> 00:58:13,149 Ik bedoelde er niets mee. Ik moet soms vragen stellen. 500 00:58:13,284 --> 00:58:18,409 Er loopt vreemd volk rond. Men kan niet voorzichtig genoeg zijn. 501 00:58:45,358 --> 00:58:47,730 DE STEIGERENDE PONY 502 00:59:06,087 --> 00:59:08,578 Pardon? 503 00:59:08,715 --> 00:59:11,632 Goedenavond, kleine heren. 504 00:59:11,760 --> 00:59:17,715 Als u onderdak zoekt, we hebben gezellige hobbitkamers. 505 00:59:17,849 --> 00:59:21,977 Altijd fijn om voor 't Kleine Volk te zorgen, Meneer... 506 00:59:22,103 --> 00:59:25,852 Underhill. De naam is Underhill. 507 00:59:27,233 --> 00:59:31,362 Vrienden van Gandalf. Kunt u 'm zeggen dat we er zijn? 508 00:59:35,450 --> 00:59:42,164 Ik weet 't weer. Oudere kerel. Lange grijze baard, punthoed. 509 00:59:43,208 --> 00:59:46,328 Ik heb 'm in geen zes maanden gezien. 510 00:59:52,258 --> 00:59:54,631 Wat doen we nu? 511 01:00:00,517 --> 01:00:03,933 Sam, hij komt wel. 512 01:00:06,815 --> 01:00:09,353 Uit m'n weg. 513 01:00:11,403 --> 01:00:15,531 Wat is dat? - Dit, mijn vriend, is een pint. 514 01:00:15,657 --> 01:00:20,782 Schenken ze dat zo? Ik neem er een. - Je hebt al een hele halve. 515 01:00:27,794 --> 01:00:31,922 Die kerel zit al naar u te staren sinds we hier zijn. 516 01:00:35,260 --> 01:00:37,549 Neem me niet kwalijk. 517 01:00:38,596 --> 01:00:41,550 Die man in de hoek. Wie is dat? 518 01:00:42,600 --> 01:00:48,224 Dat is een van die Dolers. Gevaarlijk volk; ze zwerven rond in de wildernis. 519 01:00:48,356 --> 01:00:53,065 Z'n echte naam ken ik niet, maar hier staat hij bekend als Strider. 520 01:00:54,112 --> 01:00:55,986 Strider. 521 01:01:08,335 --> 01:01:10,908 Baggins... 522 01:01:15,091 --> 01:01:17,547 Baggins... 523 01:01:28,438 --> 01:01:34,772 Baggins? Die ken ik wel. Daar is ie. Frodo Baggins. 524 01:01:34,903 --> 01:01:40,822 Hij is m'n achterneef van moederskant, maar eigenlijk m'n achter-achterneef... 525 01:02:16,444 --> 01:02:19,196 Je kunt je niet verbergen. 526 01:02:21,741 --> 01:02:24,446 Ik zie je. 527 01:02:26,705 --> 01:02:30,749 Er is geen leven in de leegte. 528 01:02:31,793 --> 01:02:34,960 Alleen dood. 529 01:02:42,095 --> 01:02:45,879 U trok veel te veel aandacht, Meneer Underhill. 530 01:02:51,563 --> 01:02:55,146 Wat wilt u? - Voorzichtigheid met wat u draagt. 531 01:02:55,275 --> 01:02:58,276 Ik draag niets. - Inderdaad. 532 01:02:58,403 --> 01:03:01,024 Ik kan vermijden dat men mij ziet... 533 01:03:01,156 --> 01:03:05,070 ...maar geheel verdwijnen, is een zeldzame gave. 534 01:03:05,201 --> 01:03:06,861 Wie bent u? 535 01:03:06,995 --> 01:03:09,949 Bent u bang? - Ja. 536 01:03:10,081 --> 01:03:13,616 Niet bang genoeg. Ik weet wat er op u jaagt. 537 01:03:17,881 --> 01:03:21,332 Laat hem met rust. Of ik grijp je, Langbeen. 538 01:03:22,469 --> 01:03:27,261 Je hebt een dapper hart, kleine Hobbit. Maar dat zal je niet redden. 539 01:03:27,390 --> 01:03:32,218 Je kan niet niet langer wachten op de tovenaar, Frodo. Ze komen er aan. 540 01:04:54,686 --> 01:04:56,975 Wat zijn dat? 541 01:04:58,481 --> 01:05:00,937 Eens waren ze Mensen. 542 01:05:01,067 --> 01:05:03,558 Grote Koningen der Mensen. 543 01:05:03,695 --> 01:05:07,028 Toen gaf Sauron ze Negen Ringen van Macht. 544 01:05:07,157 --> 01:05:10,691 Verblind door hebzucht, namen ze ze in ontvangst. 545 01:05:10,827 --> 01:05:16,497 Eén voor één vielen ze voor de duisternis. Nu zijn zij z'n slaven. 546 01:05:18,918 --> 01:05:24,126 Zij zijn de Nazgûl. Ringgeesten. Levend noch dood. 547 01:05:24,257 --> 01:05:27,626 Altijd de aanwezigheid van de Ring voelend... 548 01:05:27,761 --> 01:05:30,678 ...aangetrokken door de macht van de Ene. 549 01:05:30,805 --> 01:05:33,842 Ze zullen de jacht op jou nooit opgeven. 550 01:05:42,609 --> 01:05:45,942 Waar breng je ons heen? - De wildernis in. 551 01:05:53,536 --> 01:05:57,748 Hoe weten we of die Strider een vriend van Gandalf is? 552 01:05:57,874 --> 01:06:01,325 Een dienaar van de vijand zou er mooier uitzien... 553 01:06:01,461 --> 01:06:05,411 ...maar verdorvener aanvoelen. - Nog verdorvener? 554 01:06:05,548 --> 01:06:08,585 We moeten hem wel vertrouwen. 555 01:06:08,718 --> 01:06:12,301 Maar waar leidt hij ons naartoe? - Naar Rivendel. 556 01:06:14,099 --> 01:06:16,138 Naar het Huis van Elrond. 557 01:06:16,267 --> 01:06:20,680 Hoorden jullie dat? Rivendel. We gaan de Elfen ontmoeten. 558 01:06:42,669 --> 01:06:46,963 We stoppen niet voor de nacht valt. - En 't ontbijt dan? 559 01:06:47,090 --> 01:06:51,799 Dat heb je al gehad. - Eentje. Wat dacht je van 'n tweede? 560 01:06:55,598 --> 01:06:57,840 Dat kent ie vast niet. 561 01:06:57,976 --> 01:07:05,272 En 't 11-uurtje? Lunch, diner, souper? Die kent ie toch wel? 562 01:07:05,400 --> 01:07:08,436 Ik zou er niet op rekenen. 563 01:07:32,302 --> 01:07:35,967 Wat eten ze als ze geen Hobbits kunnen krijgen? 564 01:08:14,594 --> 01:08:16,503 Wie is zij? 565 01:08:17,555 --> 01:08:20,473 De vrouw waar je over zingt? 566 01:08:23,395 --> 01:08:30,393 Vrouwe Lûthien. De Elfenmaagd die haar liefde aan de sterfelijke Beren schonk. 567 01:08:32,988 --> 01:08:36,191 Wat gebeurde er met haar? 568 01:08:37,242 --> 01:08:40,243 Ze stierf. 569 01:08:43,873 --> 01:08:46,661 Ga slapen, Frodo. 570 01:08:56,469 --> 01:09:00,633 De macht van Isengard staat tot uw beschikking... 571 01:09:00,765 --> 01:09:03,885 ...Sauron, Heer van de Aarde. 572 01:09:08,440 --> 01:09:13,232 Bezorg me een leger, Mordor waardig. 573 01:09:19,617 --> 01:09:24,659 Wat voor orders zijn er uit Mordor, mijn Heer? Wat beveelt het Oog? 574 01:09:24,789 --> 01:09:26,782 We hebben werk te doen. 575 01:10:09,334 --> 01:10:14,328 De bomen zijn sterk, mijn Heer. Hun wortels reiken diep. 576 01:10:14,464 --> 01:10:17,169 Haal ze allemaal neer. 577 01:10:43,827 --> 01:10:47,030 Dit was de grote Wachttoren van Amon Sûl. 578 01:10:48,415 --> 01:10:51,119 Vannacht zullen we hier rusten. 579 01:11:02,721 --> 01:11:08,142 Deze zijn voor jullie. Houd ze dicht bij je. Ik ga de omgeving verkennen. 580 01:11:11,229 --> 01:11:13,056 Blijf hier. 581 01:11:17,777 --> 01:11:19,900 Mag ik wat bacon? 582 01:11:20,030 --> 01:11:23,280 Wil je een tomaat? - Wat doen jullie nou? 583 01:11:23,408 --> 01:11:27,702 Tomaten, worstjes, knapperige bacon. - We hebben wat voor u bewaard. 584 01:11:27,829 --> 01:11:29,822 Maak dat vuur uit. 585 01:11:29,956 --> 01:11:33,076 Nou, dat is lekker. As op mijn tomaten. 586 01:11:40,842 --> 01:11:42,799 Weg hier. 587 01:12:36,606 --> 01:12:38,848 Terug, jullie duivels. 588 01:14:01,691 --> 01:14:03,399 Frodo. 589 01:14:45,944 --> 01:14:48,102 Strider. 590 01:14:49,781 --> 01:14:51,655 Help hem, Strider. 591 01:14:51,783 --> 01:14:54,867 Hij is gestoken door een Morgul zwaard. 592 01:14:56,705 --> 01:15:01,117 Dit kan ik niet genezen. Hij heeft 'n elfenmedicijn nodig. 593 01:15:06,256 --> 01:15:09,210 Schiet op. - Rivendel is nog 6 dagen reizen. 594 01:15:09,342 --> 01:15:12,545 Dat haalt ie nooit. - Hou vol, Frodo. 595 01:15:13,930 --> 01:15:15,638 Gandalf. 596 01:17:54,007 --> 01:17:57,791 Kijk, Frodo. Dat zijn meneer Bilbo's trollen. 597 01:17:59,304 --> 01:18:02,471 Meneer Frodo? Hij wordt koud. 598 01:18:05,226 --> 01:18:07,136 Gaat ie dood? 599 01:18:07,270 --> 01:18:12,016 Hij betreedt de Schaduwwereld. Spoedig wordt hij ook zo'n geest. 600 01:18:16,988 --> 01:18:19,610 Ze zijn dichtbij. 601 01:18:19,741 --> 01:18:23,157 Ken je de Athelas plant? Koningsfoelie. 602 01:18:23,286 --> 01:18:27,580 Dat is een kruid. - Het vertraagt misschien de vergiftiging. 603 01:18:41,554 --> 01:18:45,386 Wat is dit? Een Doler die zich laat verrassen? 604 01:19:10,625 --> 01:19:12,333 Frodo... 605 01:19:13,378 --> 01:19:17,506 Ik ben Arwen. Ik kom je te hulp. 606 01:19:18,883 --> 01:19:23,177 Hoor mijn stem. Keer terug naar het licht. 607 01:19:28,560 --> 01:19:31,015 Wie is zij? 608 01:19:31,146 --> 01:19:32,973 Frodo. 609 01:19:33,106 --> 01:19:35,893 Ze is een Elf. - Hij vervaagt. 610 01:19:38,528 --> 01:19:43,071 Hij redt het niet. We moeten hem naar m'n vader brengen. 611 01:19:44,576 --> 01:19:47,779 Ik heb je twee dagen gezocht. - Waar breng je hem heen? 612 01:19:47,912 --> 01:19:53,333 Er zitten vijf geesten achter je aan. Waar de andere vier zijn, weet ik niet. 613 01:19:54,627 --> 01:19:59,870 Blijf bij de Hobbits. Ik stuur paarden. - Ik ben de snelste rijder. Ik neem 'm. 614 01:20:00,008 --> 01:20:01,835 De weg is te gevaarlijk. 615 01:20:01,968 --> 01:20:03,510 Wat zeggen ze? 616 01:20:03,637 --> 01:20:08,761 Als ik de rivier kan oversteken zal de macht van m'n volk hem beschermen. 617 01:20:08,892 --> 01:20:11,383 Ik ben niet bang voor hen. 618 01:20:21,821 --> 01:20:24,312 Rijd hard. Kijk niet om. 619 01:20:30,413 --> 01:20:34,493 Wat doe je? Die geesten zijn nog steeds in de buurt. 620 01:22:29,199 --> 01:22:32,864 Geef de halfling op, Elfenvrouw. 621 01:22:32,994 --> 01:22:36,197 Als je hem wilt, kom 'm dan maar halen. 622 01:23:35,140 --> 01:23:37,595 Frodo, nee. 623 01:23:37,726 --> 01:23:41,059 Frodo, geef niet op. Niet nu. 624 01:23:53,283 --> 01:23:58,324 Schenk hem dezelfde genade die mij ook werd geschonken. 625 01:23:58,455 --> 01:24:01,954 Spaar hem. Red hem. 626 01:24:15,513 --> 01:24:19,558 Waar ben ik? - Je bent in het huis van Elrond. 627 01:24:19,684 --> 01:24:26,186 Het is 10 uur 's morgens op 24 oktober, als je 't wilt weten. 628 01:24:29,569 --> 01:24:32,653 Gandalf. - Ik ben hier. 629 01:24:35,033 --> 01:24:38,817 En jij hebt geluk dat je hier ook bent. 630 01:24:38,953 --> 01:24:43,117 Nog een paar uur, en we hadden je niet meer kunnen helpen. 631 01:24:43,249 --> 01:24:47,330 Maar je beschikt over veel kracht, beste Hobbit. 632 01:24:54,761 --> 01:24:57,169 Wat is er gebeurd, Gandalf? 633 01:24:58,223 --> 01:25:02,968 Waarom ben je niet gekomen? - Het spijt me, Frodo. 634 01:25:08,316 --> 01:25:10,143 Ik werd opgehouden. 635 01:25:11,194 --> 01:25:15,488 Sarumans vriendschap wijs je niet zomaar af. 636 01:25:19,244 --> 01:25:24,285 Het ene kwaad verdient het andere. Het is voorbij. 637 01:25:24,416 --> 01:25:30,121 Omhels de macht van de Ring of omhels je eigen ondergang. 638 01:25:32,257 --> 01:25:35,626 Er is slechts één Heer van de Ring. 639 01:25:35,760 --> 01:25:39,924 Slechts één die hem naar zijn wil kan buigen. 640 01:25:41,349 --> 01:25:45,217 En hij deelt die macht niet. 641 01:25:59,617 --> 01:26:03,117 Dus je hebt voor de dood gekozen. 642 01:26:13,048 --> 01:26:15,965 Gandalf? Wat is er? 643 01:26:17,719 --> 01:26:20,174 Niets, Frodo. 644 01:26:22,432 --> 01:26:25,848 Godzijdank, u bent weer wakker. 645 01:26:25,977 --> 01:26:31,316 Sam week nauwelijks van je zijde. - We waren zo bezorgd om u. 646 01:26:31,441 --> 01:26:35,854 Door de goede zorg van Heer Elrond begin je te genezen. 647 01:26:38,156 --> 01:26:41,607 Welkom in Rivendel, Frodo Baggins. 648 01:27:30,542 --> 01:27:34,160 Frodo, mijn jongen. - Bilbo. 649 01:27:39,884 --> 01:27:45,223 'Daarheen en Weer Terug: Een Hobbit Geschiedenis door Bilbo Baggins.' 650 01:27:48,018 --> 01:27:49,761 Dit is fantastisch. 651 01:27:49,894 --> 01:27:54,770 Ik wilde teruggaan, me vergapen aan het Demsterwold... 652 01:27:54,899 --> 01:28:00,653 ...Meerstad bezoeken, de Eenzame Berg weer zien. 653 01:28:02,490 --> 01:28:07,318 Maar het lijkt of de ouderdom me eindelijk heeft ingehaald. 654 01:28:19,549 --> 01:28:21,625 Ik mis de Gouw. 655 01:28:21,760 --> 01:28:25,804 Mijn hele jeugd deed ik alsof ik ergens anders was. 656 01:28:25,930 --> 01:28:29,382 Op pad met jou, op een van je avonturen. 657 01:28:33,063 --> 01:28:37,310 Maar mijn eigen avontuur verloopt heel anders. 658 01:28:42,364 --> 01:28:45,400 Ik ben niet zoals jij, Bilbo. 659 01:28:46,743 --> 01:28:49,068 Mijn beste jongen. 660 01:28:53,333 --> 01:28:56,203 Ben ik iets vergeten? - Al gepakt? 661 01:28:58,046 --> 01:29:02,874 't Kan geen kwaad om voorbereid te zijn. - Ik dacht dat je de Elfen wilde zien. 662 01:29:03,009 --> 01:29:05,844 Meer dan wat ook. - Dat klopt. 663 01:29:05,971 --> 01:29:10,182 We deden toch wat Gandalf wilde? 664 01:29:11,226 --> 01:29:15,058 We hebben de Ring naar Rivendel gebracht. Ik dacht... 665 01:29:15,188 --> 01:29:20,230 ...nu u weer beter wordt, dat we snel weer op weg moesten. Naar huis. 666 01:29:24,489 --> 01:29:26,945 Je hebt gelijk, Sam. 667 01:29:28,743 --> 01:29:32,077 We deden wat we moesten doen. 668 01:29:32,205 --> 01:29:35,325 De Ring zal veilig zijn in Rivendel. 669 01:29:38,670 --> 01:29:41,790 Ik ben klaar om naar huis te gaan. 670 01:29:41,923 --> 01:29:44,331 Zijn kracht keert terug. 671 01:29:44,467 --> 01:29:50,387 Die wond zal nooit helemaal genezen. Hij zal 't altijd mee dragen. 672 01:29:50,515 --> 01:29:53,088 En toch, zo ver gekomen met de Ring... 673 01:29:53,226 --> 01:29:57,224 ...heeft hij 'n buitengewone veerkracht tegen 't kwaad getoond. 674 01:29:57,355 --> 01:30:03,191 Die last had hij nooit mogen dragen. We kunnen niet meer van 'm vragen. 675 01:30:03,320 --> 01:30:06,024 Gandalf, de vijand trekt op. 676 01:30:06,156 --> 01:30:11,281 Saurons troepen verzamelen zich in het oosten. Zijn Oog is gericht op Rivendel. 677 01:30:11,411 --> 01:30:16,322 Saruman heeft ons verraden. En we hebben steeds minder bondgenoten. 678 01:30:18,084 --> 01:30:24,882 Zijn verraad gaat dieper dan je denkt. Hij heeft orks met aardmannen gekruist. 679 01:30:25,008 --> 01:30:27,677 Hij kweekt 'n leger in Isengard... 680 01:30:27,802 --> 01:30:32,511 ...dat zich in het zonlicht kan bewegen en snel grote afstanden aflegt. 681 01:30:32,641 --> 01:30:35,214 Saruman zit achter de Ring aan. 682 01:30:35,352 --> 01:30:39,930 Dit kwaad kan niet worden weerstaan door de macht der Elfen. 683 01:30:40,065 --> 01:30:43,932 We kunnen niet zowel Mordor als Isengard bevechten. 684 01:30:47,614 --> 01:30:51,564 Gandalf, de Ring kan hier niet blijven. 685 01:31:12,263 --> 01:31:18,349 Heel Midden-aarde wordt bedreigd. Zij moeten beslissen hoe dit te beëindigen. 686 01:31:18,478 --> 01:31:23,223 Het tijdperk der Elfen is voorbij. Mijn volk verlaat deze kusten. 687 01:31:23,358 --> 01:31:26,774 Tot wie wend je je als wij weg zijn? De Dwergen? 688 01:31:26,903 --> 01:31:31,530 Ze wonen in hun bergen en geven niet om andermans moeilijkheden. 689 01:31:34,202 --> 01:31:37,238 Het zijn de Mensen op wie onze hoop rust. 690 01:31:37,372 --> 01:31:43,042 Mensen zijn zwak. Het ras der Mensen schiet tekort. 691 01:31:43,294 --> 01:31:48,206 Het bloed van Nûmenor is uitgeput; zijn trots en waardigheid vergeten. 692 01:31:48,341 --> 01:31:51,793 Het is door de Mensen dat de Ring overleeft. 693 01:31:51,928 --> 01:31:54,253 Ik was erbij, Gandalf. 694 01:31:54,389 --> 01:31:57,176 Ik was daar, 3000 jaar geleden... 695 01:32:03,773 --> 01:32:06,525 ...toen Isildur de Ring in bezit nam. 696 01:32:06,651 --> 01:32:11,562 Ik was erbij die dag, dat de kracht van de Mensen tekort schoot. 697 01:32:12,824 --> 01:32:15,397 Isildur. Schiet op. Volg me. 698 01:32:16,995 --> 01:32:20,494 Ik leidde Isildur naar het hart van de Doemberg. 699 01:32:20,623 --> 01:32:24,621 De enige plek waar hij vernietigd kon worden. 700 01:32:24,753 --> 01:32:27,326 Gooi hem in het vuur. 701 01:32:32,218 --> 01:32:35,006 Vernietig hem. - Nee. 702 01:32:37,474 --> 01:32:40,012 Isildur. 703 01:32:40,143 --> 01:32:44,770 Het had die dag moeten eindigen, maar 't kwaad mocht overleven. 704 01:32:48,943 --> 01:32:53,938 Isildur hield de Ring, en de lijn der koningen werd verbroken. 705 01:32:54,074 --> 01:33:00,029 De Mensenwereld is krachteloos. Ze zijn verdeeld en missen leiderschap. 706 01:33:00,163 --> 01:33:05,999 Er is iemand die hen kan verenigen. Die de troon van Gondor kan opeisen. 707 01:33:08,088 --> 01:33:13,793 Dat pad heeft hij allang verlaten. Hij heeft voor ballingschap gekozen. 708 01:33:45,542 --> 01:33:50,168 Jij bent geen Elf. - Mannen uit 't Zuiden zijn welkom. 709 01:33:50,296 --> 01:33:53,831 Wie ben jij? - 'n Vriend van Gandalf de Grijze. 710 01:33:55,301 --> 01:33:59,845 Dan zijn we hier met 'n gemeenschappelijk doel, vriend. 711 01:34:15,113 --> 01:34:17,734 Het zwaard Narsil. 712 01:34:21,536 --> 01:34:26,032 Het zwaard dat de Ring van Saurons hand kliefde. 713 01:34:29,002 --> 01:34:31,457 Het is nog steeds scherp. 714 01:34:40,096 --> 01:34:43,216 Maar niet meer dan een gebroken erfstuk. 715 01:35:09,793 --> 01:35:13,625 Waarom ben je bang voor het verleden? 716 01:35:13,755 --> 01:35:18,298 Je bent Isildurs erfgenaam, niet Isildur zelf. 717 01:35:19,344 --> 01:35:23,044 Jij draagt zijn noodlot niet in je. 718 01:35:23,181 --> 01:35:26,632 Hetzelfde bloed stroomt door mijn aderen. 719 01:35:30,271 --> 01:35:32,809 Dezelfde zwakheid. 720 01:35:35,485 --> 01:35:40,989 Jouw tijd komt nog. Jij zal hetzelfde kwaad ontmoeten. 721 01:35:41,116 --> 01:35:43,986 En je zult het verslaan. 722 01:35:45,829 --> 01:35:49,447 De schaduw is nog niet over ons gekomen. 723 01:35:49,582 --> 01:35:52,667 Niet over jou en niet over mij. 724 01:36:04,389 --> 01:36:07,592 Weet je onze eerste ontmoeting nog? 725 01:36:11,146 --> 01:36:14,728 Ik dacht in 'n droom verdwaald te zijn. 726 01:36:15,984 --> 01:36:19,649 Lange jaren zijn voorbij gegaan. 727 01:36:19,779 --> 01:36:23,314 Je droeg niet de lasten die je nu draagt. 728 01:36:25,243 --> 01:36:27,699 Weet je nog wat ik zei? 729 01:36:33,626 --> 01:36:37,126 Je zei dat je je aan mij zou binden... 730 01:36:38,214 --> 01:36:43,635 ...en daarmee je onsterfelijkheid zou willen opgeven. 731 01:36:44,429 --> 01:36:49,174 En daar houd ik mij aan. Ik deel liever één leven met jou... 732 01:36:49,309 --> 01:36:53,887 ...dan dat ik alle Era's van deze wereld alleen moet trotseren. 733 01:37:02,822 --> 01:37:06,322 Ik kies voor een sterfelijk leven. 734 01:37:07,702 --> 01:37:12,495 Dat kun je me niet schenken. - 't Is aan mij te geven aan wie ik wil... 735 01:37:15,210 --> 01:37:17,665 ...zoals mijn hart. 736 01:37:33,395 --> 01:37:37,095 Vreemdelingen uit verre landen, oude vrienden... 737 01:37:37,232 --> 01:37:41,561 ...jullie moeten de bedreiging van Mordor beantwoorden. 738 01:37:41,695 --> 01:37:44,980 Midden-aarde staat op de rand van de afgrond. 739 01:37:45,115 --> 01:37:50,571 Niemand kan eraan ontsnappen. Verenig je of jullie gaan ten onder. 740 01:37:50,704 --> 01:37:54,322 Elk ras is verbonden met dit ene noodlot. 741 01:37:56,876 --> 01:38:00,043 Breng de Ring naar voren, Frodo. 742 01:38:14,561 --> 01:38:16,719 Dus het is waar. 743 01:38:33,788 --> 01:38:35,947 In een droom... 744 01:38:37,542 --> 01:38:40,911 ...zag ik de Oostelijke hemel donker worden... 745 01:38:41,046 --> 01:38:44,296 ...maar in 't Westen volhardde 'n bleek licht. 746 01:38:44,424 --> 01:38:48,587 Een stem schreeuwde uit: 'Jullie verdoemenis is nabij... 747 01:38:48,720 --> 01:38:51,756 ...Isildurs vloek is gevonden'. 748 01:38:56,227 --> 01:38:58,101 Isildurs vloek. 749 01:38:58,605 --> 01:39:00,182 Boromir. 750 01:39:23,088 --> 01:39:27,085 Nooit tevoren sprak iemand in Imladris deze taal. 751 01:39:27,217 --> 01:39:30,633 Ik vraag geen vergiffenis, meester Elrond... 752 01:39:30,762 --> 01:39:37,429 ...want de Zwarte Taal zal spoedig overal in 't Westen gehoord worden. 753 01:39:37,560 --> 01:39:40,894 De Ring is een en al Kwaad. 754 01:39:41,022 --> 01:39:43,181 Het is een gift. 755 01:39:43,316 --> 01:39:48,358 Aan de vijanden van Mordor. Waarom gebruiken we de Ring niet? 756 01:39:48,488 --> 01:39:53,695 Lang heeft m'n vader, Stadhouder van Gondor, Mordor kunnen tegenhouden. 757 01:39:53,827 --> 01:39:58,536 Door het bloed van onze mensen, zijn jullie landen veilig gebleven. 758 01:39:59,582 --> 01:40:04,043 Geef Gondor het wapen van de vijand. Laten we het tegen hem gebruiken. 759 01:40:04,170 --> 01:40:07,420 Je kunt hem niet hanteren. Niemand van ons. 760 01:40:08,550 --> 01:40:13,046 De Ene Ring gehoorzaamt slechts Sauron. Hij kent geen andere meester. 761 01:40:13,179 --> 01:40:16,631 En wat weet een Doler van deze zaak? 762 01:40:16,766 --> 01:40:19,684 Dit is niet zomaar een Doler. 763 01:40:19,811 --> 01:40:25,647 Hij is Aragorn, zoon van Arathorn. Je bent hem je trouw verschuldigd. 764 01:40:30,739 --> 01:40:33,230 Aragorn? 765 01:40:34,576 --> 01:40:37,826 Dit is Isildurs erfgenaam? 766 01:40:39,581 --> 01:40:43,910 En erfgenaam van de troon van Gondor. 767 01:40:44,044 --> 01:40:46,582 Ga zitten, Legolas. 768 01:40:49,215 --> 01:40:52,300 Gondor heeft geen koning. 769 01:40:54,095 --> 01:40:57,345 Gondor heeft geen koning nodig. 770 01:41:02,479 --> 01:41:06,975 Aragorn heeft gelijk. We kunnen hem niet gebruiken. 771 01:41:07,108 --> 01:41:12,897 Jullie hebben maar één keus. De Ring moet vernietigd worden. 772 01:41:18,286 --> 01:41:20,824 Waar wachten we dan op? 773 01:41:33,134 --> 01:41:36,669 De Ring kan niet worden vernietigd, Gimli, zoon van Glóin... 774 01:41:36,805 --> 01:41:39,889 ...niet door 'n kracht die wij bezitten. 775 01:41:41,059 --> 01:41:45,222 De Ring werd gemaakt in het vuur van de Doemberg. 776 01:41:45,355 --> 01:41:49,055 Alleen daar kan hij worden vernietigd. 777 01:41:50,360 --> 01:41:53,978 Hij moet diep in Mordor worden gebracht... 778 01:41:54,114 --> 01:41:59,191 ...om in de brandende afgrond, waar hij vandaan kwam, te worden geworpen. 779 01:42:00,036 --> 01:42:02,492 Eén van jullie... 780 01:42:02,622 --> 01:42:04,781 ...moet dit doen. 781 01:42:07,836 --> 01:42:11,039 Je loopt Mordor niet zomaar binnen. 782 01:42:12,257 --> 01:42:16,670 Zijn zwarte poorten worden niet alleen door orks bewaakt. 783 01:42:16,803 --> 01:42:19,923 Er is Kwaad daar, dat nooit slaapt. 784 01:42:20,974 --> 01:42:24,639 En het Grote Oog waakt altijd. 785 01:42:26,062 --> 01:42:32,065 Het is een bar niemandsland, bezaaid met vuur en as en stof. 786 01:42:32,193 --> 01:42:36,061 De lucht die je inademt is giftig. 787 01:42:36,197 --> 01:42:40,740 Met geen 10.000 man is dit te doen. Het is dwaasheid. 788 01:42:40,869 --> 01:42:45,447 Heb je Heer Elrond niet gehoord? De Ring moet worden vernietigd. 789 01:42:45,582 --> 01:42:47,954 En dat wil jij zeker gaan doen? 790 01:42:48,084 --> 01:42:52,912 En als we falen? Wat gebeurt er als Sauron terugneemt wat van hem is? 791 01:42:53,048 --> 01:42:57,674 Ik sterf nog liever dan dat ik de Ring in handen van een Elf zie komen. 792 01:43:00,180 --> 01:43:02,718 Niemand vertrouwt een Elf. 793 01:43:03,850 --> 01:43:09,141 Begrijpen jullie het dan niet? Saurons kracht groeit. 794 01:43:09,272 --> 01:43:13,851 Niemand ontkomt er aan. Jullie zullen allen worden vernietigd. 795 01:43:31,711 --> 01:43:33,668 Ik zal hem brengen. 796 01:43:35,256 --> 01:43:37,747 Ik zal hem brengen. 797 01:43:44,307 --> 01:43:47,392 Ik zal de Ring naar Mordor brengen. 798 01:43:55,443 --> 01:43:57,436 Hoewel... 799 01:43:59,990 --> 01:44:02,777 ...ik de weg niet ken. 800 01:44:03,827 --> 01:44:08,074 Ik zal je helpen deze last te dragen, Frodo Baggins... 801 01:44:08,206 --> 01:44:11,409 ...zolang jij die zult moeten dragen. 802 01:44:12,836 --> 01:44:18,126 Als ik jou met mijn leven of mijn dood kan beschermen, zal ik dat doen. 803 01:44:21,177 --> 01:44:23,384 Je hebt mijn zwaard. 804 01:44:25,265 --> 01:44:27,838 En mijn boog. 805 01:44:27,976 --> 01:44:30,383 En mijn bijl. 806 01:44:37,402 --> 01:44:40,735 Jij draagt het lot van ons allen. 807 01:44:42,490 --> 01:44:48,161 Als dit de wil van de raad is, zal Gondor zich daar aan houden. 808 01:44:50,749 --> 01:44:53,868 Meneer Frodo gaat nergens heen zonder mij. 809 01:44:54,002 --> 01:44:56,671 Jullie zijn nauwelijks te scheiden... 810 01:44:56,796 --> 01:45:01,838 ...zelfs wanneer hij naar een geheime vergadering moet en jij niet. 811 01:45:01,968 --> 01:45:04,638 Wij gaan ook mee. 812 01:45:06,056 --> 01:45:09,674 Jullie zullen ons moeten vastbinden om ons tegen te houden. 813 01:45:09,809 --> 01:45:16,097 Jullie hebben lieden met verstand nodig bij 'n dergelijke missie. Queeste. 814 01:45:16,232 --> 01:45:17,892 Kwestie. 815 01:45:19,110 --> 01:45:21,648 Dan kan jij sowieso niet mee. 816 01:45:23,281 --> 01:45:25,737 Negen metgezellen. 817 01:45:26,993 --> 01:45:29,235 Zo zal het zijn. 818 01:45:29,371 --> 01:45:32,989 Jullie zijn het Reisgenootschap. 819 01:45:33,124 --> 01:45:36,161 Fantastisch. Waar gaan we naartoe? 820 01:46:19,868 --> 01:46:22,822 Ze wilde haar kind beschermen... 821 01:46:24,331 --> 01:46:28,625 ...ze dacht dat je in Rivendel veilig zou zijn. 822 01:46:30,670 --> 01:46:34,917 Je moeder wist dat je je hele leven opgejaagd zou worden. 823 01:46:35,050 --> 01:46:37,541 Dat je nooit aan je lot zou ontsnappen. 824 01:46:37,677 --> 01:46:43,846 De Elfen kunnen 't Koningszwaard herstellen. Alleen jij kan 't hanteren. 825 01:46:45,769 --> 01:46:50,016 Ik wil die macht niet. Die heb ik nooit gewild. 826 01:46:52,567 --> 01:46:56,731 Je bent de laatste van die bloedlijn. Er is geen ander. 827 01:46:59,658 --> 01:47:03,406 Mijn oude zwaard. 'Sting'. Neem jij 'm maar. 828 01:47:08,833 --> 01:47:13,163 Het is zo licht. - De Elfen hebben hem gemaakt. 829 01:47:13,296 --> 01:47:17,341 Het lemmet gloeit blauw op als er orks in de buurt zijn. 830 01:47:17,467 --> 01:47:22,378 Dat zijn de momenten dat je extra voorzichtig moet zijn. 831 01:47:22,514 --> 01:47:24,305 Hier is iets moois. 832 01:47:25,350 --> 01:47:27,390 Mithril. 833 01:47:27,519 --> 01:47:32,940 Licht als 'n veertje en zo hard als drakenschubben. Trek maar aan. 834 01:47:43,243 --> 01:47:45,568 Mijn oude ring. 835 01:47:46,872 --> 01:47:50,703 Ik zou hem heel graag... 836 01:47:50,834 --> 01:47:55,045 ...voor de laatste keer willen vasthouden. 837 01:48:12,355 --> 01:48:16,020 Het spijt me dat ik je hiermee belast heb. 838 01:48:16,151 --> 01:48:20,231 Het spijt me dat je deze last moet dragen. 839 01:48:24,784 --> 01:48:27,738 Het spijt me van alles. 840 01:48:43,011 --> 01:48:47,340 De Ringdrager vertrekt voor zijn queeste naar de Doemberg. 841 01:48:48,391 --> 01:48:54,062 Op jullie die met hem meereizen rust geen eed of plicht tegen jullie wil. 842 01:48:57,901 --> 01:49:00,855 Vaarwel. Hou vast aan je doel. 843 01:49:00,987 --> 01:49:07,820 Moge de zegeningen van Elfen, Mensen en alle Vrije Volken met jullie zijn. 844 01:49:11,081 --> 01:49:14,781 Het Reisgenootschap wacht op de Ringdrager. 845 01:49:33,436 --> 01:49:37,102 Is Mordor links of rechtsaf? - Linksaf. 846 01:50:57,979 --> 01:51:02,688 We moeten deze koers, ten westen van de Nevelbergen, 40 dagen volgen. 847 01:51:02,817 --> 01:51:06,981 Met een beetje geluk, ligt de Kloof van Rohan nog voor ons open. 848 01:51:07,113 --> 01:51:10,696 Vanaf daar voert onze weg oostwaarts. Naar Mordor. 849 01:51:10,825 --> 01:51:13,233 Twee, één... - Goed. Heel goed. 850 01:51:15,330 --> 01:51:18,414 Beweeg je voeten. - Dat zag er goed uit, Pip. 851 01:51:18,542 --> 01:51:20,285 Sneller. 852 01:51:21,545 --> 01:51:25,494 Als iemand mijn mening zou vragen, wat vast niet gebeurt... 853 01:51:25,632 --> 01:51:29,546 ...zou ik zeggen dat we de lange weg naar Mordor nemen. 854 01:51:29,678 --> 01:51:32,928 We zouden door de Mijnen van Moria kunnen gaan. 855 01:51:33,056 --> 01:51:36,555 Mijn neef Balin zou ons hartelijk welkom heten. 856 01:51:36,685 --> 01:51:41,596 Ik zou nooit door Moria gaan, tenzij ik geen andere keus had. 857 01:51:51,241 --> 01:51:53,364 Sorry. - Grijp 'm. 858 01:51:55,871 --> 01:52:00,248 Hou 'm op de grond, Merry. - Zo is 't wel genoeg. 859 01:52:07,257 --> 01:52:10,044 Wat is dat? - Gewoon een wolkenflard. 860 01:52:10,176 --> 01:52:13,759 Het beweegt snel. Tegen de wind in. 861 01:52:15,807 --> 01:52:19,472 Crebain uit Donkerland. - Verberg je. 862 01:52:19,603 --> 01:52:21,476 Zoek dekking. 863 01:52:54,262 --> 01:52:59,090 Spionnen van Saruman. De doorgang naar het zuiden wordt bewaakt. 864 01:53:01,269 --> 01:53:04,056 We moeten de Caradhras Pas nemen. 865 01:53:37,931 --> 01:53:40,303 Boromir. 866 01:53:40,433 --> 01:53:44,727 Wat 'n vreemd noodlot dat we zoveel moeten lijden... 867 01:53:44,855 --> 01:53:48,021 ...vanwege zo'n klein ding. 868 01:53:51,194 --> 01:53:54,231 Zo'n klein ding. - Boromir. 869 01:53:55,365 --> 01:53:58,034 Geef de Ring aan Frodo. 870 01:54:07,919 --> 01:54:11,999 Zoals je wilt. Ik geef er niets om. 871 01:54:48,293 --> 01:54:52,871 Zo, Gandalf, dus je probeert ze over de Caradhras te leiden. 872 01:54:53,006 --> 01:54:57,549 En als dat mislukt, waar zul je dan naartoe gaan? 873 01:54:58,929 --> 01:55:05,430 Als de berg je verslaat, riskeer je dan een veel gevaarlijker weg? 874 01:55:18,865 --> 01:55:22,649 Er klinkt een wrede stem in de lucht. 875 01:55:22,786 --> 01:55:25,028 Het is Saruman. 876 01:55:33,630 --> 01:55:38,208 Hij probeert de berg tegen ons op te zetten. We moeten terug. 877 01:56:46,578 --> 01:56:48,820 We moeten van de berg af. 878 01:56:48,955 --> 01:56:53,368 Naar de Kloof van Rohan. En dan via het westen naar mijn stad. 879 01:56:53,501 --> 01:56:57,285 De Kloof van Rohan brengt ons veel te dicht bij Isengard. 880 01:56:57,422 --> 01:57:02,713 Over de berg kan niet. Onderdoor wel. Laten we de Mijnen van Moria nemen. 881 01:57:05,472 --> 01:57:10,134 Moria. Je bent bang om die mijnen te betreden, nietwaar? 882 01:57:10,268 --> 01:57:13,851 De Dwergen dolven te begerig en te diep. 883 01:57:15,941 --> 01:57:20,899 Je weet wat ze hebben doen ontwaken in de duisternis van Khazad-dûm... 884 01:57:21,947 --> 01:57:25,066 ...schaduw en vlammen. 885 01:57:28,912 --> 01:57:31,866 Laat de Ringdrager beslissen. 886 01:57:36,336 --> 01:57:41,496 We kunnen hier niet blijven. Dit wordt de dood van de Hobbits. 887 01:57:41,633 --> 01:57:43,839 Frodo? 888 01:57:46,471 --> 01:57:49,009 We zullen door de mijnen gaan. 889 01:57:50,058 --> 01:57:51,932 Het zij zo. 890 01:57:58,483 --> 01:58:01,567 Frodo, help deze oude man eens. 891 01:58:05,949 --> 01:58:08,191 Hoe is 't met je schouder? 892 01:58:08,326 --> 01:58:11,078 Beter dan voorheen. - En de Ring? 893 01:58:13,164 --> 01:58:18,918 Je voelt zijn kracht groeien, niet? Ik voel 't ook. Wees voorzichtig. 894 01:58:19,045 --> 01:58:25,131 Het Kwaad zal je naderen van buitenaf. En van binnenuit, vrees ik. 895 01:58:28,847 --> 01:58:32,761 Wie moet ik dan vertrouwen? - Jezelf. 896 01:58:32,893 --> 01:58:35,929 Vertrouw op je eigen kracht. 897 01:58:36,062 --> 01:58:40,356 Wat bedoel je? - Er zijn vele krachten, goede en kwade. 898 01:58:40,483 --> 01:58:47,566 Sommige groter dan ik. En met sommige heb ik mijn krachten nog niet gemeten. 899 01:58:49,326 --> 01:58:52,327 De Muren van Moria. 900 01:58:58,877 --> 01:59:02,412 Dwergendeuren zijn onzichtbaar als ze gesloten zijn. 901 01:59:02,547 --> 01:59:06,841 Zelfs hun meesters kunnen ze niet vinden als hun geheimen verloren zijn. 902 01:59:06,968 --> 01:59:09,506 Waarom verbaast me dat niet? 903 01:59:17,979 --> 01:59:22,191 Eens even kijken... Ithildin. 904 01:59:23,235 --> 01:59:27,315 Het weerspiegelt alleen sterrenlicht en maanlicht. 905 01:59:40,252 --> 01:59:45,079 Er staat, 'De Deuren van Durin, Heer van Moria.' 906 01:59:45,215 --> 01:59:49,793 'Spreek, vriend, en treed binnen.' - Wat betekent dat? 907 01:59:49,928 --> 01:59:54,720 Als je 'n vriend bent, zeg je 't wacht- woord, en de deuren gaan open. 908 02:00:18,498 --> 02:00:20,705 Er gebeurt niks. 909 02:00:25,630 --> 02:00:33,092 Ik kende ooit elke toverspreuk van Elfen, Mensen en orks. 910 02:00:34,306 --> 02:00:37,840 Wat ga je nou doen? - Jouw kop tegen die deur slaan. 911 02:00:37,976 --> 02:00:42,887 En als dat niet helpt en ik gespaard mag blijven van domme vragen... 912 02:00:43,023 --> 02:00:46,605 ...zal ik de Openingsspreuk proberen te vinden. 913 02:00:59,497 --> 02:01:05,121 De mijnen zijn geen plek voor 'n pony. Zelfs niet voor zo'n dappere als Bill. 914 02:01:05,253 --> 02:01:07,412 Tot ziens, Bill... 915 02:01:07,547 --> 02:01:10,916 Ga maar, Bill. Toe maar. 916 02:01:11,051 --> 02:01:14,669 Maak je geen zorgen, Sam. Hij kent de weg naar huis. 917 02:01:20,977 --> 02:01:23,895 Verstoor het water niet. 918 02:01:24,022 --> 02:01:26,062 Het lukt me niet. 919 02:01:38,578 --> 02:01:40,654 Het is een raadsel. 920 02:01:43,166 --> 02:01:48,540 'Spreek 'vriend' en treed binnen.' Wat is 'vriend' in het Elfs? 921 02:01:51,424 --> 02:01:53,049 'Mellon'. 922 02:02:10,777 --> 02:02:15,984 Spoedig, Meester Elf, zul je de grote gastvrijheid der Dwergen ondergaan. 923 02:02:16,116 --> 02:02:21,786 Loeiende vuren, malt bier en gaar vlees, zo van 't bot. 924 02:02:23,415 --> 02:02:28,540 Want dit is het thuis van mijn neef Balin. En dit noemen ze 'n mijn. 925 02:02:29,588 --> 02:02:31,461 Een mijn. 926 02:02:32,507 --> 02:02:35,841 Dit is geen mijn. Het is een tombe. 927 02:02:41,933 --> 02:02:43,725 Nee. 928 02:02:48,940 --> 02:02:50,933 Aardmannen. 929 02:02:54,404 --> 02:02:59,778 We moeten naar de Kloof van Rohan. We hadden hier nooit moeten komen. 930 02:02:59,910 --> 02:03:02,116 Ga weg hier. Weg. 931 02:03:07,667 --> 02:03:09,790 Strider. 932 02:03:10,879 --> 02:03:12,622 Laat 'm los. 933 02:03:51,169 --> 02:03:53,292 De mijnen in. 934 02:03:53,421 --> 02:03:55,829 Legolas, ga de grot in. 935 02:04:18,697 --> 02:04:22,362 We hebben nu slechts één keus. 936 02:04:22,492 --> 02:04:28,827 We moeten de duisternis van Moria onder ogen zien. Wees op je hoede. 937 02:04:29,916 --> 02:04:35,752 Er zijn oudere en boosaardiger dingen dan orks in de gewelven van de wereld. 938 02:04:44,931 --> 02:04:48,976 Rustig nu. Het is vier dagen reizen naar de andere kant. 939 02:04:49,102 --> 02:04:53,266 Laten we hopen dat onze aanwezigheid onopgemerkt blijft. 940 02:05:38,735 --> 02:05:43,480 De rijkdom van Moria zat 'm niet in goud of juwelen... 941 02:05:43,615 --> 02:05:46,569 ...maar in mithril. 942 02:06:06,596 --> 02:06:12,017 Bilbo had 'n hemd van mithrilringen dat Thorin hem ooit gaf. 943 02:06:12,143 --> 02:06:15,014 Dat was 'n koninklijk geschenk. 944 02:06:15,146 --> 02:06:21,434 Ik heb 't hem nooit verteld, maar 't was meer waard dan de hele Gouw. 945 02:06:35,292 --> 02:06:37,617 Pippin. 946 02:06:57,606 --> 02:07:00,772 Ik herinner me deze plek niet. 947 02:07:02,527 --> 02:07:06,607 Zijn we verdwaald? Ik denk het wel. - Gandalf denkt na. 948 02:07:06,740 --> 02:07:09,527 Merry? Ik heb honger. 949 02:07:21,796 --> 02:07:25,296 Er is daar iets beneden. - Dat is Gollem. 950 02:07:26,384 --> 02:07:30,596 Gollem? - Hij volgt ons al drie dagen. 951 02:07:30,722 --> 02:07:33,758 Is hij ontsnapt uit de kerkers van Barad-dûr? 952 02:07:33,892 --> 02:07:37,592 Ontsnapt of vrijgelaten. 953 02:07:37,729 --> 02:07:40,516 Nu heeft de Ring hem hier gebracht. 954 02:07:43,902 --> 02:07:47,353 Zijn verlangen ernaar gaat nooit meer over. 955 02:07:47,489 --> 02:07:52,732 Hij haat de Ring en houdt van 'm, gelijk zichzelf. 956 02:07:52,869 --> 02:07:56,701 Sméagols leven is 'n droevig verhaal. 957 02:07:57,832 --> 02:08:03,075 Hij heette ooit Sméagol. Voor de Ring hem vond. 958 02:08:03,213 --> 02:08:06,629 Voor de Ring hem gek maakte. 959 02:08:07,842 --> 02:08:10,760 Jammer dat Bilbo 'm niet doodde. 960 02:08:10,887 --> 02:08:15,929 Jammer? Het was medelijden dat Bilbo tegenhield. 961 02:08:16,977 --> 02:08:19,931 Velen die leven verdienen de dood. 962 02:08:20,063 --> 02:08:23,598 En sommigen die sterven verdienen het leven. 963 02:08:23,733 --> 02:08:26,651 Kun jij ze dat schenken, Frodo? 964 02:08:28,530 --> 02:08:32,444 Wees terughoudend in je oordeel over leven en dood. 965 02:08:32,576 --> 02:08:36,408 Zelfs de zeer wijzen kunnen niet alles doorgronden. 966 02:08:36,538 --> 02:08:40,488 Mijn hart zegt me dat Gollem nog 'n rol heeft te vervullen... 967 02:08:40,625 --> 02:08:44,753 ...ten goede of ten kwade, vóór dit alles voorbij is. 968 02:08:47,340 --> 02:08:51,552 Bilbo's medelijden beslist wellicht over 't lot van velen. 969 02:08:57,976 --> 02:09:01,179 Was de Ring maar nooit naar me toe gekomen. 970 02:09:02,731 --> 02:09:05,019 Was dit maar nooit gebeurd. 971 02:09:05,150 --> 02:09:10,606 Dat geldt voor allen in zulke tijden. Maar die beslissing is niet aan hen. 972 02:09:10,739 --> 02:09:15,697 Onze enige beslissing is wat we met de tijd doen die ons gegeven is. 973 02:09:17,495 --> 02:09:22,122 Er zijn meer krachten in deze wereld, naast de wil van het kwaad. 974 02:09:22,250 --> 02:09:25,666 Bilbo was voorbestemd om de Ring te vinden... 975 02:09:25,795 --> 02:09:31,834 ...waardoor jij ook voorbestemd was om 'm te krijgen. 'n Bemoedigende gedachte. 976 02:09:37,599 --> 02:09:39,675 Het is die kant op. 977 02:09:39,809 --> 02:09:45,184 Hij weet het weer. - Nee, de lucht ruikt hier niet zo smerig. 978 02:09:46,233 --> 02:09:50,480 Als je twijfelt, Meriadoc, volg dan je neus. 979 02:10:06,461 --> 02:10:09,960 Laat ik 'ns wat meer licht maken. 980 02:10:15,178 --> 02:10:17,503 Aanschouw... 981 02:10:17,639 --> 02:10:22,100 ...het grote rijk en de stad van de Dwergenkrocht. 982 02:10:25,355 --> 02:10:27,976 Wat een openbaring... 983 02:11:02,767 --> 02:11:04,843 Nee. 984 02:11:20,785 --> 02:11:24,237 'Hier ligt Balin zoon van Fundin... 985 02:11:25,290 --> 02:11:27,746 ...Heer van Moria.' 986 02:11:29,127 --> 02:11:31,618 Hij is dus dood. 987 02:11:32,714 --> 02:11:35,834 Het is zoals ik vreesde. 988 02:11:52,484 --> 02:11:55,604 We moeten verder. We mogen niet dralen. 989 02:11:55,737 --> 02:11:59,901 'Ze hebben de brug en de tweede zaal ingenomen. 990 02:12:01,243 --> 02:12:07,197 Wij hebben de poorten gebarricadeerd maar kunnen ze niet lang tegenhouden. 991 02:12:07,332 --> 02:12:09,325 De grond schudt. 992 02:12:10,377 --> 02:12:15,003 Trommen... trommen in de diepte. 993 02:12:19,427 --> 02:12:22,381 Wij kunnen er niet uit. 994 02:12:23,431 --> 02:12:26,598 Een schaduw beweegt in het donker. 995 02:12:28,895 --> 02:12:31,647 We kunnen er niet uit. 996 02:12:34,442 --> 02:12:36,649 Ze komen er aan.' 997 02:13:19,571 --> 02:13:25,241 Dwaze Took. Gooi jezelf er de volgende keer in en verlos ons van je domheid. 998 02:13:51,019 --> 02:13:53,261 Frodo. 999 02:13:55,273 --> 02:13:57,182 Orks. 1000 02:14:04,074 --> 02:14:06,944 Achteruit. Blijf dicht bij Gandalf. 1001 02:14:13,166 --> 02:14:15,373 Ze hebben een grot-trol. 1002 02:14:30,976 --> 02:14:36,562 Laat ze maar komen. Er is in ieder geval één Dwerg in Moria die nog ademhaalt. 1003 02:16:54,911 --> 02:16:57,118 Ik word er nogal handig in. 1004 02:19:39,242 --> 02:19:41,614 Hij leeft nog. 1005 02:19:43,747 --> 02:19:46,867 Niks aan de hand. Ik ben niet gewond. 1006 02:19:47,000 --> 02:19:51,876 Je moet dood zijn. Die speer had 'n wild zwijn doorboord. 1007 02:19:52,005 --> 02:19:56,085 Er steekt meer in deze Hobbit dan je zo zou denken. 1008 02:20:02,599 --> 02:20:04,888 Mithril. 1009 02:20:06,478 --> 02:20:09,847 Je zit vol verrassingen, Meester Baggins. 1010 02:20:15,487 --> 02:20:17,894 Naar de Brug van Khazad-dûm. 1011 02:20:32,128 --> 02:20:33,836 Deze kant op. 1012 02:21:44,201 --> 02:21:47,819 Wat is dit nu weer voor duivelskunst? 1013 02:22:02,969 --> 02:22:05,176 De Balrog. 1014 02:22:06,223 --> 02:22:09,177 Een demon uit de oude wereld. 1015 02:22:11,353 --> 02:22:15,600 'n Vijand die jullie niet aankunnen. Rennen. 1016 02:22:43,885 --> 02:22:46,886 Leid ze voort, Aragorn. 1017 02:22:47,013 --> 02:22:49,339 De brug is vlakbij. 1018 02:22:51,142 --> 02:22:55,306 Doe wat ik zeg. Zwaarden helpen hier niet meer. 1019 02:23:24,843 --> 02:23:26,800 Gandalf. 1020 02:23:44,613 --> 02:23:46,771 Merry, Pippin. 1021 02:24:01,296 --> 02:24:04,297 Er wordt niet met Dwergen gegooid. 1022 02:24:07,552 --> 02:24:09,711 Niet aan m'n baard. 1023 02:24:22,150 --> 02:24:24,107 Rustig. 1024 02:24:26,321 --> 02:24:28,563 Hou vol. 1025 02:25:00,981 --> 02:25:03,353 Leun naar voren. 1026 02:25:07,988 --> 02:25:09,779 Kom op. 1027 02:25:28,091 --> 02:25:30,843 De brug over. En snel. 1028 02:26:16,473 --> 02:26:18,715 Je komt er niet langs. 1029 02:26:24,564 --> 02:26:29,440 Ik ben 'n dienaar van het Geheime Vuur, en drager van de Vlam van Anor. 1030 02:26:30,487 --> 02:26:34,271 Het donkere vuur zal je niet helpen, vlam van Udun. 1031 02:26:44,125 --> 02:26:46,747 Ga terug naar de schaduw. 1032 02:26:53,843 --> 02:26:57,924 Je komt er niet langs. 1033 02:27:27,335 --> 02:27:29,624 Gandalf. 1034 02:27:36,970 --> 02:27:39,342 Rennen, jullie dwazen. 1035 02:28:51,378 --> 02:28:54,129 Legolas, help ze overeind. 1036 02:28:58,510 --> 02:29:00,586 Laat ze toch even rouwen. 1037 02:29:00,720 --> 02:29:06,344 't Wemelt straks van de orks. We moeten naar de wouden van Lothlórien. 1038 02:29:08,812 --> 02:29:12,940 Kom, Boromir. Legolas. Gimli, help ze overeind. 1039 02:29:13,066 --> 02:29:15,557 Sta op, Sam. 1040 02:29:15,694 --> 02:29:18,185 Frodo? 1041 02:30:13,710 --> 02:30:16,960 Blijf dichtbij, jonge Hobbits. 1042 02:30:17,088 --> 02:30:21,038 Men zegt dat er 'n groot tovenares in deze wouden woont. 1043 02:30:21,176 --> 02:30:23,215 Een Elfenheks... 1044 02:30:24,346 --> 02:30:26,587 ...met grote macht. 1045 02:30:27,807 --> 02:30:32,304 Allen die haar aankijken, raken onder haar betovering. 1046 02:30:35,774 --> 02:30:38,775 En worden nooit meer gezien. 1047 02:30:38,902 --> 02:30:42,686 Je komst hier is als de voetstap van 't noodlot. 1048 02:30:42,822 --> 02:30:46,690 Je brengt 'n groot kwaad hierheen, Ringdrager. 1049 02:30:55,126 --> 02:30:59,420 Er is tenminste één Dwerg die ze niet gemakkelijk zal strikken. 1050 02:30:59,548 --> 02:31:03,130 Ik heb de ogen van een havik en de oren van een vos. 1051 02:31:11,726 --> 02:31:16,554 De Dwerg ademt zo luid, dat we hem in 't donker hadden kunnen raken. 1052 02:31:20,569 --> 02:31:23,938 Welkom Legolas, zoon van Thranduil. 1053 02:31:24,072 --> 02:31:27,441 Wij zijn jullie veel verschuldigd. 1054 02:31:29,452 --> 02:31:33,830 Aragorn van de Dunédain, jou kennen we. 1055 02:31:33,957 --> 02:31:39,082 Waar is nou die Elfengastvrijheid? Spreek 'n taal die we allemaal verstaan. 1056 02:31:39,212 --> 02:31:43,839 Sinds De Donkere Dagen zijn we nooit meer met Dwergen omgegaan. 1057 02:31:43,967 --> 02:31:48,178 En weet je wat deze Dwerg daarop te zeggen heeft? 1058 02:31:53,435 --> 02:31:56,104 Dat was niet zo hoffelijk. 1059 02:32:02,027 --> 02:32:05,443 Jullie brengen 'n groot Kwaad mee. 1060 02:32:07,824 --> 02:32:10,446 Jullie kunnen niet verder. 1061 02:32:47,322 --> 02:32:49,991 Gandalfs dood was niet tevergeefs. 1062 02:32:51,034 --> 02:32:54,485 Noch had hij jullie hoop kunnen schenken. 1063 02:32:54,621 --> 02:33:00,790 Je draagt een zware last, Frodo. Draag niet 't gewicht van de doden mee. 1064 02:33:04,923 --> 02:33:06,382 Volg mij. 1065 02:33:18,562 --> 02:33:24,018 Caras Galadhon. Het hart van het Elfendom op aarde. 1066 02:33:24,150 --> 02:33:29,393 Rijk van Heer Celeborn en Galadriel, Vrouwe Van Het Licht. 1067 02:34:48,860 --> 02:34:51,695 De vijand weet dat je hier bent. 1068 02:34:52,739 --> 02:34:56,737 De hoop op geheimhouding is nu weg. 1069 02:34:59,329 --> 02:35:03,955 Er zijn er hier acht, waar er negen op weg gingen. 1070 02:35:04,084 --> 02:35:08,413 Waar is Gandalf? Want ik wens hem te spreken. 1071 02:35:09,464 --> 02:35:13,047 Ik zie hem niet langer van veraf. 1072 02:35:13,176 --> 02:35:20,424 Gandalf stak de grens van dit land niet over. Hij is in de schaduw gevallen. 1073 02:35:25,814 --> 02:35:29,514 Ten prooi gevallen aan Schaduw en vlammen. 1074 02:35:31,820 --> 02:35:34,607 Een Balrog van Morgoth. 1075 02:35:36,366 --> 02:35:40,198 Omdat we nodeloos Moria betraden. 1076 02:35:41,746 --> 02:35:48,579 Gandalfs daden waren nooit nodeloos. We kennen zijn bedoelingen niet. 1077 02:35:53,884 --> 02:36:00,218 Laat de leegte van Khazad-dûm je hart niet vullen, Gimli. 1078 02:36:01,558 --> 02:36:04,808 Het gevaar in de wereld wordt groter... 1079 02:36:04,936 --> 02:36:12,184 ...en in alle landen vermengt liefde zich met droefenis. 1080 02:36:25,665 --> 02:36:31,786 Wat nu met 't Reisgenootschap? Zonder Gandalf is er geen hoop. 1081 02:36:34,299 --> 02:36:38,166 De queeste staat op het scherp van de snede. 1082 02:36:38,303 --> 02:36:44,258 Dwaal af en ze zal falen, tot ons aller verderf. 1083 02:36:49,314 --> 02:36:54,190 Maar er is hoop, zolang het Gezelschap trouw blijft. 1084 02:36:56,655 --> 02:37:01,281 Laat jullie hart niet ongerust zijn. Rust nu... 1085 02:37:01,409 --> 02:37:06,036 ...want u bent uitgeput van verdriet en inspanning. 1086 02:37:07,832 --> 02:37:10,406 Vannacht... 1087 02:37:10,544 --> 02:37:13,628 Welkom, Frodo uit de Gouw... 1088 02:37:14,881 --> 02:37:18,381 ...degene die het Oog heeft gezien. 1089 02:37:31,523 --> 02:37:34,477 Een klaagzang voor Gandalf. 1090 02:37:41,491 --> 02:37:45,703 Wat zeggen ze over hem? - Ik kan 't jullie niet vertellen. 1091 02:37:48,748 --> 02:37:51,286 Het verdriet is nog te vers. 1092 02:37:53,795 --> 02:37:56,962 Ze hebben 't vast niet over z'n vuurwerk. 1093 02:37:57,090 --> 02:38:00,174 Daar zou een vers over moeten zijn. 1094 02:38:03,388 --> 02:38:06,555 'De prachtigste vuurpijlen ooit gezien...' 1095 02:38:06,683 --> 02:38:10,182 '...met sterrenblauw en groen van dien...' 1096 02:38:10,312 --> 02:38:14,096 '...met donderend, zilver geraas...' 1097 02:38:16,109 --> 02:38:21,269 '...waardoor iedereen versteld was en verbaasd'. Dat is niks. 1098 02:38:33,919 --> 02:38:36,623 Rust wat uit. 1099 02:38:36,755 --> 02:38:41,417 Deze grenzen zijn goed beschermd. - Ik vind hier geen rust. 1100 02:38:44,763 --> 02:38:48,096 Ik hoorde haar stem in mijn hoofd. 1101 02:38:48,225 --> 02:38:51,973 Ze sprak over mijn vader en de val van Gondor. 1102 02:38:52,103 --> 02:38:56,232 Ze zei tegen me: 'Zelfs nu is er nog hoop.' 1103 02:38:58,985 --> 02:39:01,357 Maar ik zie 't niet. 1104 02:39:03,198 --> 02:39:06,483 Het is lang geleden dat we nog hoop hadden. 1105 02:39:15,627 --> 02:39:20,004 Mijn vader is een nobel man. Maar zijn bewind faalt... 1106 02:39:20,131 --> 02:39:25,553 ...en ons volk verliest het vertrouwen. 1107 02:39:28,181 --> 02:39:32,475 Hij verwacht van mij dat ik de dingen recht zet. Wat ik ook zou doen. 1108 02:39:32,602 --> 02:39:35,852 Ik zou de glorie van Gondor herstellen. 1109 02:39:38,316 --> 02:39:41,068 Heb jij het ooit gezien? 1110 02:39:41,862 --> 02:39:44,020 De Witte toren van Ecthelion. 1111 02:39:44,155 --> 02:39:47,359 Glinsterend als een naald van paarlemoer en zilver 1112 02:39:48,410 --> 02:39:51,909 De bannieren gevangen in de ochtendbries. 1113 02:39:55,000 --> 02:40:00,753 Ben je ooit huiswaarts geroepen door 't geschal van zilveren trompetten? 1114 02:40:01,840 --> 02:40:05,125 Ik heb de Witte Stad gezien. 1115 02:40:05,260 --> 02:40:07,549 Lang geleden. 1116 02:40:07,679 --> 02:40:11,629 Op een dag zullen onze paden ons er heen leiden. 1117 02:40:13,643 --> 02:40:19,183 En de torenwachter zal roepen: 'De Heren van Gondor zijn terug.' 1118 02:41:27,384 --> 02:41:31,713 Wil je in de spiegel kijken? - Wat zal ik zien? 1119 02:41:34,599 --> 02:41:37,849 Dat kan zelfs de meest wijze niet zeggen... 1120 02:41:37,978 --> 02:41:42,474 ...want de spiegel laat vele dingen zien. 1121 02:41:45,402 --> 02:41:49,731 Dingen die eens waren, dingen die zijn... 1122 02:41:51,199 --> 02:41:54,236 ...en sommige dingen... 1123 02:41:56,913 --> 02:41:59,998 ...die nog komen moeten. 1124 02:43:22,874 --> 02:43:25,626 Ik weet wat je zag. 1125 02:43:28,296 --> 02:43:32,376 Want het is ook in mijn gedachten. 1126 02:43:32,509 --> 02:43:37,218 Het is wat er zal gebeuren, wanneer jij zou falen. 1127 02:43:39,015 --> 02:43:44,354 Het Reisgenootschap valt uit elkaar. Het is reeds begonnen. 1128 02:43:44,479 --> 02:43:50,767 Hij zal de Ring proberen te verkrijgen. Je weet over wie ik spreek. 1129 02:43:50,902 --> 02:43:55,232 Eén voor één, zullen allen ten prooi vallen. 1130 02:43:57,117 --> 02:44:01,826 Als u er om vraagt zal ik u de Ene Ring geven. 1131 02:44:03,874 --> 02:44:07,622 Je wilt hem mij uit eigen beweging geven. 1132 02:44:10,964 --> 02:44:15,922 Ik ontken niet dat mijn hart hier sterk naar verlangd heeft. 1133 02:44:21,183 --> 02:44:25,014 In plaats van de Donkere Vorst, zul je 'n koningin hebben... 1134 02:44:25,145 --> 02:44:29,356 ...niet donker, maar mooi en schrikwekkend als de zonsopgang. 1135 02:44:29,482 --> 02:44:31,808 Verraderlijk als de zee. 1136 02:44:32,861 --> 02:44:38,104 Sterker dan de fundamenten van de aarde. 1137 02:44:38,241 --> 02:44:42,535 Allen zullen van mij houden en wanhopen. 1138 02:44:57,719 --> 02:45:00,388 Ik heb de proef doorstaan. 1139 02:45:00,514 --> 02:45:03,847 Ik zal vervagen en westwaarts gaan... 1140 02:45:04,893 --> 02:45:09,389 ...en Galadriel blijven. - Ik kan dit niet alleen. 1141 02:45:13,109 --> 02:45:15,731 Jij bent een Ringdrager. 1142 02:45:15,862 --> 02:45:19,646 Dat betekent eenzaamheid. 1143 02:45:22,869 --> 02:45:27,330 Dit is Nenya, de Ring van Adamant. En ik ben de Drager. 1144 02:45:30,835 --> 02:45:36,956 Deze taak is jou opgedragen. En als jij de weg niet vindt... 1145 02:45:39,386 --> 02:45:43,633 ...zal niemand dat doen. - Dan weet ik wat ik moet doen. 1146 02:45:43,765 --> 02:45:46,636 Het is alleen... 1147 02:45:50,230 --> 02:45:53,017 ...ik ben bang om het te doen. 1148 02:45:55,861 --> 02:46:01,068 Zelfs de kleinste persoon kan de loop van de toekomst veranderen. 1149 02:46:06,371 --> 02:46:10,914 Weet je hoe de orks voor het eerst ontstaan zijn? 1150 02:46:12,919 --> 02:46:15,754 Eens waren het elfen... 1151 02:46:17,340 --> 02:46:20,875 ...gevangen genomen door de Donkere Machten... 1152 02:46:21,011 --> 02:46:23,466 ...gemarteld en verminkt. 1153 02:46:24,514 --> 02:46:28,761 Een verwoeste en vreselijke vorm van leven. 1154 02:46:30,187 --> 02:46:32,096 En nu... 1155 02:46:33,148 --> 02:46:35,817 ...geperfectioneerd. 1156 02:46:35,942 --> 02:46:39,145 Mijn vechtende Uruk-hai... 1157 02:46:40,989 --> 02:46:45,698 ...wie dienen jullie? - Saruman. 1158 02:47:06,765 --> 02:47:10,300 Jaag ze op. Stop niet voor ze gevonden zijn. 1159 02:47:10,435 --> 02:47:16,022 Jullie kennen geen pijn. Geen angst. Jullie zullen Mensenvlees proeven. 1160 02:47:21,696 --> 02:47:25,528 Eén van de halflingen draagt iets bij zich van grote waarde. 1161 02:47:25,659 --> 02:47:29,787 Breng ze levend en ongeschonden bij me. 1162 02:47:31,498 --> 02:47:33,870 Dood de anderen. 1163 02:47:52,018 --> 02:47:56,348 Nooit hebben wij vreemdelingen in onze kledij gestoken. 1164 02:47:58,650 --> 02:48:03,193 Moge deze mantels jullie beschermen tegen vijandige ogen. 1165 02:48:09,619 --> 02:48:11,576 Lembas. 1166 02:48:11,705 --> 02:48:13,662 Elfenbrood. 1167 02:48:15,542 --> 02:48:18,993 E'n hap en een volwassen maag is gevuld. 1168 02:48:25,218 --> 02:48:28,552 Hoeveel heb jij er op? - Vier. 1169 02:48:34,769 --> 02:48:41,223 Zuidwaarts wordt 't gevaarlijker. Orks beheersen de oostkust van de Anduin. 1170 02:48:41,359 --> 02:48:44,360 De westoever is ook niet veilig. 1171 02:48:44,487 --> 02:48:48,568 Vreemde wezens van de Witte Hand zijn bij onze grens gezien. 1172 02:48:48,700 --> 02:48:53,445 Orks komen zelden in de volle zon, maar deze wel. 1173 02:49:01,922 --> 02:49:04,757 Jullie worden gevolgd. 1174 02:49:06,259 --> 02:49:11,716 Over water blijven jullie de vijand voor tot de Watervallen van Rauros. 1175 02:49:28,323 --> 02:49:32,985 Mijn geschenk voor jou is een boog van de Galadhrim. 1176 02:49:33,119 --> 02:49:36,323 Die eer zal doen aan onze verwant. 1177 02:49:42,045 --> 02:49:47,834 Dit zijn de dolken van de Noldorin. Ooit gebruikt in de oorlog. 1178 02:49:47,968 --> 02:49:53,128 Geen angst, Peregrin Took. Je zult de moed opbrengen. 1179 02:49:56,393 --> 02:50:00,687 En voor jou, Samwise Gamgee: Elfentouw gemaakt van hithlain. 1180 02:50:00,814 --> 02:50:02,641 Dank u, vrouwe. 1181 02:50:05,360 --> 02:50:08,859 Zijn die mooie, glimmende dolken op? 1182 02:50:15,078 --> 02:50:19,123 En wat vraagt 'n Dwerg van de Elfen? - Niets. 1183 02:50:21,084 --> 02:50:25,497 Behalve om De Vrouwe van de Galadhrim nog 'n keer te zien... 1184 02:50:25,630 --> 02:50:29,960 ...omdat zij mooier is dan alle juwelen van de aarde. 1185 02:50:37,309 --> 02:50:40,808 Eigenlijk is er toch iets. 1186 02:50:43,565 --> 02:50:46,566 Stom om te vragen. 1187 02:50:49,988 --> 02:50:54,733 Ik heb niets te geven dat groter is dan wat je al meedraagt. 1188 02:50:56,369 --> 02:50:58,528 Haar liefde. 1189 02:50:58,663 --> 02:51:03,705 Ik vrees dat Arwen Evenstars schittering afneemt. 1190 02:51:03,835 --> 02:51:07,536 Ik zou vrede hebben met haar vertrek... 1191 02:51:07,672 --> 02:51:11,587 ...om bij haar volk te blijven. 1192 02:51:14,554 --> 02:51:20,224 Ik had haar naar Valinor laten gaan. 1193 02:51:21,269 --> 02:51:24,804 Die keus is aan haar. 1194 02:51:24,940 --> 02:51:28,143 Jij staat voor je eigen keuze. 1195 02:51:28,276 --> 02:51:33,271 Om hoger te reiken dan je voor- vaderen sinds de dagen van Elendil... 1196 02:51:33,406 --> 02:51:38,401 ...of ten onder te gaan met je medemensen. 1197 02:51:45,252 --> 02:51:47,161 Vaarwel. 1198 02:51:50,715 --> 02:51:53,919 Er staat je veel te doen. 1199 02:52:00,225 --> 02:52:04,602 We zullen elkaar niet meer ontmoeten. Elessar. 1200 02:52:06,022 --> 02:52:09,272 Vaarwel, Frodo Baggins. 1201 02:52:09,401 --> 02:52:12,318 Ik geef jou het licht van Eärendil... 1202 02:52:13,363 --> 02:52:16,566 ...onze meest geliefde ster. 1203 02:52:25,250 --> 02:52:29,711 Moge het je pad verlichten op donkere plaatsen... 1204 02:52:29,838 --> 02:52:33,788 ...wanneer alle andere lichten uitdoven. 1205 02:52:42,642 --> 02:52:46,307 Dit vertrek heeft me diep bedroefd... 1206 02:52:46,438 --> 02:52:51,147 ...nu ik voor het laatst zo iets moois mocht zien. 1207 02:52:51,276 --> 02:52:55,274 Daarom beschouw ik haar geschenk als het ultieme. 1208 02:52:55,405 --> 02:52:57,362 Wat was haar geschenk? 1209 02:52:57,490 --> 02:53:00,990 Ik vroeg 'n haar van haar gouden hoofd. 1210 02:53:02,996 --> 02:53:05,487 Ze gaf me er drie. 1211 02:54:48,018 --> 02:54:51,636 Gollem. Hij achtervolgt ons al sinds Moria. 1212 02:54:55,192 --> 02:55:00,530 Ik had gehoopt 'm via de rivier te ontlopen. Maar hij is te slim. 1213 02:55:02,574 --> 02:55:08,328 Als hij de vijand inseint, wordt de oversteek nog gevaarlijker. 1214 02:55:08,455 --> 02:55:11,621 Eet wat, meneer Frodo. - Nee, dank je. 1215 02:55:11,750 --> 02:55:17,870 U heeft de hele dag nog niet gegeten. Of geslapen. Ik merk 't wel. 1216 02:55:18,006 --> 02:55:22,467 Ik mankeer niks. - Wel waar. 1217 02:55:22,594 --> 02:55:27,090 Ik ben 'r om te helpen. Dat heb ik Gandalf beloofd. 1218 02:55:32,896 --> 02:55:35,897 Je kan me niet helpen, Sam. 1219 02:55:37,859 --> 02:55:40,184 Deze keer niet. 1220 02:55:42,531 --> 02:55:44,819 Ga maar slapen. 1221 02:55:50,830 --> 02:55:56,999 Minas Tirith is 'n veiliger route. Daar kunnen we hergroeperen. 1222 02:55:57,128 --> 02:55:59,750 Op krachten komen om naar Mordor te gaan. 1223 02:55:59,881 --> 02:56:02,835 In Gondor vinden we geen kracht. 1224 02:56:02,968 --> 02:56:05,719 De Elfen vertrouwde je wel. 1225 02:56:06,805 --> 02:56:09,806 Geloof je zo weinig in je eigen volk? 1226 02:56:09,933 --> 02:56:12,887 Er heerst zwakte en broosheid. 1227 02:56:13,019 --> 02:56:17,847 Maar ook moed en eer. Maar dat wil je niet zien. 1228 02:56:19,109 --> 02:56:23,189 Je bent bang. Je hele leven verberg je je in de schaduw. 1229 02:56:23,321 --> 02:56:26,488 Bang voor wie je bent en wat je bent. 1230 02:56:29,160 --> 02:56:33,953 Ik breng de Ring niet in de nabijheid van jouw stad. 1231 02:56:45,552 --> 02:56:47,509 Frodo? 1232 02:56:48,847 --> 02:56:50,970 De Argonath. 1233 02:56:53,852 --> 02:56:58,181 Hoe graag wilde ik de koningen van weleer aanschouwen... 1234 02:56:58,315 --> 02:57:00,687 ...mijn bloedverwanten. 1235 02:58:19,104 --> 02:58:21,642 We steken 't meer bij donker over... 1236 02:58:21,773 --> 02:58:25,059 ...verstoppen de boten en gaan te voet verder. 1237 02:58:25,193 --> 02:58:27,815 We naderen Mordor vanuit 't noorden. 1238 02:58:27,946 --> 02:58:31,896 Gewoon 'n kwestie van Emyn Muil doorkruisen... 1239 02:58:32,033 --> 02:58:35,817 ...'n ondoordringbaar labyrint van messcherpe rotsen. 1240 02:58:35,954 --> 02:58:39,157 En daarna wordt het zelfs nog beter. 1241 02:58:39,291 --> 02:58:44,166 Een zwerend en stinkend moerasland, zo ver het oog reikt. 1242 02:58:44,296 --> 02:58:47,083 Dat is onze weg. 1243 02:58:47,215 --> 02:58:51,130 Rust wat en herwin je krachten, Meester Dwerg. 1244 02:58:55,473 --> 02:58:57,431 We moeten nu gaan. 1245 02:58:57,559 --> 02:59:02,387 Er zijn orks op de oostelijke oever. We moeten op de duisternis wachten. 1246 02:59:02,522 --> 02:59:05,856 Ik maak me geen zorgen over de oostelijke oever. 1247 02:59:05,984 --> 02:59:09,234 Een schaduw en 'n bedreiging beklemmen me. 1248 02:59:10,280 --> 02:59:13,649 Er nadert iets. Ik voel het. 1249 02:59:15,911 --> 02:59:20,407 Krachten herwinnen? Negeer dat maar, jonge Hobbit. 1250 02:59:21,875 --> 02:59:24,200 Waar is Frodo? 1251 02:59:49,319 --> 02:59:52,569 Niemand van ons moet alleen rondzwerven. 1252 02:59:52,697 --> 02:59:56,446 En jij zeker niet. Er hangt zoveel van jou af. 1253 02:59:58,578 --> 03:00:00,618 Frodo? 1254 03:00:07,504 --> 03:00:10,837 Ik weet waarom je de afzondering zoekt. 1255 03:00:10,966 --> 03:00:13,836 Je lijdt. Ik zie het iedere dag. 1256 03:00:15,136 --> 03:00:17,888 Lijd je niet onnodig? 1257 03:00:19,933 --> 03:00:24,227 Er zijn andere paden die we kunnen bewandelen, Frodo. 1258 03:00:24,354 --> 03:00:29,349 Ik weet wat je zegt. En 't lijkt wijs, maar m'n hart waarschuwt me. 1259 03:00:30,402 --> 03:00:35,229 Waarvoor? We zijn allemaal bang, Frodo. 1260 03:00:36,283 --> 03:00:40,446 Maar om ons door angst te laten leiden, en de hoop te vernietigen... 1261 03:00:40,579 --> 03:00:45,490 ...zie je de dwaasheid daar niet van? - Er is geen andere weg. 1262 03:00:45,625 --> 03:00:50,453 Ik vraag slechts de kracht om mijn volk te verdedigen. 1263 03:00:50,589 --> 03:00:53,755 Als je me de Ring zou willen lenen... 1264 03:00:53,884 --> 03:00:58,510 Waarom deins je terug? Ik ben geen dief. - Je bent jezelf niet. 1265 03:00:59,556 --> 03:01:02,723 Welke kans denk je dat je hebt? 1266 03:01:02,851 --> 03:01:07,477 Ze zullen je vinden. Ze zullen de Ring afnemen. 1267 03:01:07,606 --> 03:01:11,188 En je zal uiteindelijk om de dood smeken. 1268 03:01:13,570 --> 03:01:15,942 Dwaas. 1269 03:01:16,072 --> 03:01:22,193 Jij hebt 'm ook maar bij toeval gekregen. Hij behoort mij toe. Geef hem aan mij. 1270 03:01:22,329 --> 03:01:24,701 Geef op. 1271 03:01:34,090 --> 03:01:39,132 Ik zie wat je van plan bent. Je zal de Ring naar Sauron brengen. 1272 03:01:39,262 --> 03:01:44,933 Je zult ons verraden. Je zal ons aller dood veroorzaken. 1273 03:01:45,060 --> 03:01:49,009 Vervloekt ben je. Jij en alle halflingen. 1274 03:01:56,029 --> 03:01:58,485 Frodo? 1275 03:02:07,415 --> 03:02:10,333 Wat heb ik gedaan? 1276 03:02:10,460 --> 03:02:13,794 Alsjeblieft, Frodo. Het spijt me. 1277 03:03:05,432 --> 03:03:08,598 Hij heeft Boromir in z'n ban. - Waar is de Ring? 1278 03:03:08,727 --> 03:03:10,554 Weg. 1279 03:03:14,774 --> 03:03:18,986 Ik heb gezworen je te beschermen. - Ook tegen jezelf? 1280 03:03:28,288 --> 03:03:31,205 Zou jij hem vernietigen? 1281 03:03:54,856 --> 03:03:59,186 Ik zou je vergezeld hebben tot 't einde. 1282 03:03:59,319 --> 03:04:02,071 Tot in de vuren van Mordor. 1283 03:04:04,824 --> 03:04:07,316 Dat weet ik. 1284 03:04:08,453 --> 03:04:10,742 Zorg voor de anderen. 1285 03:04:10,872 --> 03:04:14,917 Speciaal voor Sam. Hij zal het niet begrijpen. 1286 03:04:17,712 --> 03:04:20,120 Ga, Frodo. 1287 03:04:22,342 --> 03:04:25,094 Rennen. 1288 03:04:50,328 --> 03:04:52,950 Meneer Frodo. 1289 03:05:01,256 --> 03:05:03,794 Zoek de halfling. 1290 03:05:03,925 --> 03:05:06,333 Zoek de halfling. 1291 03:05:10,515 --> 03:05:13,267 Elendil. 1292 03:05:18,982 --> 03:05:21,390 Ga dan, Aragorn. 1293 03:05:44,132 --> 03:05:47,667 Verberg je hier. Snel. Toe dan. 1294 03:05:50,305 --> 03:05:53,010 Wat doet ie nou? 1295 03:05:56,478 --> 03:05:59,183 Hij gaat weg. 1296 03:06:03,235 --> 03:06:05,607 Nee. 1297 03:06:11,243 --> 03:06:13,994 Rennen, Frodo. 1298 03:06:14,120 --> 03:06:17,371 Hé, jullie. Hierheen. 1299 03:06:17,499 --> 03:06:20,072 Deze kant op. 1300 03:06:30,011 --> 03:06:33,297 Het werkt. - Ik merk 't. Rennen. 1301 03:07:27,819 --> 03:07:31,402 De hoorn van Gondor. - Boromir. 1302 03:08:13,490 --> 03:08:15,981 Rennen. 1303 03:11:52,125 --> 03:11:55,459 Ze hebben de halflingen meegenomen. - Stil. 1304 03:11:55,587 --> 03:11:57,710 Waar is Frodo? 1305 03:11:59,341 --> 03:12:03,718 Ik liet Frodo gaan. - Dan deed jij wat ik niet kon. 1306 03:12:05,055 --> 03:12:08,839 Ik heb geprobeerd hem de Ring af te nemen. 1307 03:12:08,975 --> 03:12:11,549 De Ring is nu buiten ons bereik. 1308 03:12:11,686 --> 03:12:15,731 Vergeef me. Ik voorzag 't niet. 1309 03:12:15,857 --> 03:12:19,772 Ik heb jullie in de steek gelaten. - Nee, Boromir... 1310 03:12:19,903 --> 03:12:24,731 Je hebt dapper gevochten. En je hebt je eer niet geschonden. 1311 03:12:25,867 --> 03:12:29,699 Laat maar. Het is voorbij. 1312 03:12:30,956 --> 03:12:34,075 De wereld der Mensen zal ten onder gaan. 1313 03:12:34,209 --> 03:12:39,452 En 't kwaad zal alles in duisternis hullen, en mijn stad doen vergaan. 1314 03:12:43,969 --> 03:12:47,135 Ik weet niet welke kracht mijn bloed bezit... 1315 03:12:47,264 --> 03:12:51,760 ...maar ik zweer je, ik laat de Witte Stad niet ten onder gaan... 1316 03:12:51,893 --> 03:12:54,265 ...evenmin als ons volk. 1317 03:12:55,313 --> 03:12:57,555 Ons volk. 1318 03:13:00,443 --> 03:13:02,899 Ons volk. 1319 03:13:24,259 --> 03:13:27,758 Ik zou je hebben gevolgd, mijn broeder. 1320 03:13:28,805 --> 03:13:31,213 Mijn kapitein. 1321 03:13:33,435 --> 03:13:35,973 Mijn koning. 1322 03:13:55,290 --> 03:13:59,288 Rust in vrede, zoon van Gondor. 1323 03:14:16,561 --> 03:14:20,262 Ze zullen naar hem uitkijken vanaf de Witte Toren. 1324 03:14:20,398 --> 03:14:23,068 Maar hij zal niet terugkeren. 1325 03:14:46,424 --> 03:14:48,832 Frodo. 1326 03:15:07,821 --> 03:15:11,404 'Was de Ring maar nooit naar me toe gekomen.' 1327 03:15:12,450 --> 03:15:15,451 'Was dit maar nooit gebeurd.' 1328 03:15:18,331 --> 03:15:23,871 'Dat geldt voor allen in zulke tijden. Maar dat is niet hun beslissing.' 1329 03:15:24,004 --> 03:15:31,252 'Onze beslissing is wat we doen met de tijd die je gegeven is.' 1330 03:16:05,879 --> 03:16:08,286 Meneer Frodo. - Nee, Sam. 1331 03:16:12,135 --> 03:16:14,591 Ga terug, Sam. 1332 03:16:14,721 --> 03:16:19,716 Ik ga alleen naar Mordor. - Natuurlijk. En ik ga mee. 1333 03:16:21,811 --> 03:16:24,599 Je kan niet zwemmen. 1334 03:17:17,492 --> 03:17:20,410 Ik heb een belofte gedaan. 1335 03:17:20,537 --> 03:17:24,451 'Laat hem niet alleen, Samwise Gamgee.' 1336 03:17:25,917 --> 03:17:28,871 En dat ben ik niet van plan. 1337 03:17:29,004 --> 03:17:31,577 Dat ben ik niet van plan. 1338 03:17:49,399 --> 03:17:51,724 Kom mee. 1339 03:18:19,763 --> 03:18:23,298 Snel, Frodo en Sam zijn al bij de oostkust. 1340 03:18:39,157 --> 03:18:44,318 Je wilt ze niet volgen. - Frodo's lot is niet meer in onze handen. 1341 03:18:47,415 --> 03:18:53,251 Dan is alles tevergeefs geweest. Het Reisgenootschap heeft gefaald. 1342 03:19:04,099 --> 03:19:07,764 Niet als we elkaar trouw blijven. 1343 03:19:08,812 --> 03:19:13,106 We laten Merry en Pippin niet over aan foltering en dood. 1344 03:19:14,150 --> 03:19:19,227 Niet zolang we nog kracht hebben. Laat zoveel mogelijk achter. 1345 03:19:20,824 --> 03:19:25,153 We reizen licht. We gaan op orkjacht. 1346 03:19:48,977 --> 03:19:53,972 Mordor. Ik hoop dat de anderen 'n veiliger weg vinden. 1347 03:19:55,150 --> 03:19:57,771 Strider zal op hen passen. 1348 03:19:58,820 --> 03:20:02,319 We zien ze vast niet meer terug. 1349 03:20:02,449 --> 03:20:06,197 Je kunt nooit weten, Meneer Frodo. 1350 03:20:08,538 --> 03:20:11,029 Sam? 1351 03:20:13,251 --> 03:20:16,371 Ik ben blij dat je bij me bent. 1352 03:20:16,395 --> 03:20:26,395 ned dvd @ 23.976 fps Ripped en bewerkt door relentless